Philippines từ chối lời mời dự duyệt binh của Bắc Kinh

Trọng Nghĩa / 27-08-2015

Thao dượt không quân Trung Quốc chuẩn bị lễ kỷ niệm 70 năm phát xít Nhật đầu hàng quân Đồng minh 03/09/1945.REUTERS/Stringer

Trong số 51 người đứng đầu Nhà nước mà Trung Quốc mời dự cuộc diễu binh nhân kỷ niệm 70 năm ngày Nhật Bản đầu hàng Đồng minh, chỉ có hai người từ chối : Thủ tướng Nhật Bản và Tổng thống Philippines. Báo mạng Đài Loan Want China Times đã cho biết như trên ngày 27/08/2015, dựa theo một nguồn tin từ báo Đa Duy Tân Văn (Duowei News) một hãng tin của người Hoa hải ngoại, trụ sở tại New York.

Quyết định từ khước lời mời của Tổng thống Benigno Aquino không đáng ngạc nhiên trong bối cảnh Philippines là nước bị Trung Quốc chèn ép dữ dội nhất trong cuộc tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, và đã đả kích mạnh mẽ nhất những hành vi của Trung Quốc dùng sức mạnh để áp đặt chủ quyền. Đơn Manila kiện đường lưỡi bò của Trung Quốc tại Biển Đông hiện đang chờ phán quyết của Tòa án Trọng tài Thường trực tại La Haye.

Quyết định tẩy chay đó cũng phù hợp với quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh từng được ông Aquino thể hiện từ khi lên nhậm chức năm 2009 đến nay, trái ngược hẳn với người tiền nhiệm là bà Gloria Arroyo bị tố cáo là quá thân thiết với Bắc Kinh, vốn từ năm 2001 đến năm 2009, đã đi thăm Trung Quốc 15 lần, và trong giai đoạn từ 2001 đến 2007, đã ký với Bắc Kinh 65 thỏa thuận hợp tác.

Bà Arroyo đã bị tố cáo là bán rẻ chủ quyền Philippines tại Biển Đông cho Trung Quốc, trong lúc ông Aquino thì luôn tỏ thái độ kiên quyết bảo vệ chủ quyền của Manila trên Biển Đông và tìm kiếm hỗ trợ quân sự từ Mỹ và Nhật để đối lại với Trung Quốc. Theo tờ Want China Times, ngay từ trước khi Mỹ tung ra chiến lược xoay trục qua Châu Á, tâm lý chống Trung Quốc đã xuất hiện ở Philippines, cụ thể là ngay từ nửa cuối năm 2007, sau khi Tổng thống Gloria Arroyo ký kết với Trung Quốc một loạt hiệp định hợp tác và bị Quốc hội Philippines cực lực phản đối.

Trong bản danh sách được Tân Hoa Xã công bố hôm 25/08 vừa qua, chỉ có 30 « thượng khách » đã xác nhận sẽ đến Bắc Kinh nhân lễ kỷ niệm 70 năm Đệ nhị Thế chiến kết thúc vào ngày 03/09. Trong danh sách đó hoàn toàn không có một lãnh đạo quan trọng nào của phương Tây. Theo giới phân tích, Hoa Kỳ, Châu Âu hay Nhật Bản không thể nào tham dự một buổi lễ trong đó Trung Quốc phô trương uy lực quân sự vào lúc Bắc Kinh đang tgây quan ngại với các hành vi dùng sức mạnh áp đặt chủ quyền tại Biển Đông và Biển Hoa Đông. Sự có mặt của Tổng thống Nga Putin tại buổi lễ có thể là một lý do khác.