HD-981: Quốc hội Việt Nam không ra nghị quyết dù lên án Trung Quốc

Toàn cảnh phiên họp Quốc hội Việt Nam – REUTERS /Kham

Trọng Nghĩa_RFI
Kết thúc kỳ họp thứ Bảy vào hôm qua, 24/06/2014, Quốc hội Việt Nam, qua phát biểu của Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng, đã công khai « lên án » việc Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 vào vùng Biển Đông của Việt Nam. Tuy nhiên Quốc hội đã không ra hẳn một nghị quyết, hay một tuyên bố riêng biệt về Biển Đông, cho dù đã có nhiều lời kêu gọi được đưa ra trong thời gian gần đây.

Trong bài phát biểu bế mạc, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam đã tố cáo « ý đồ lấn chiếm Biển Đông » của Trung Quốc khi nước này cho « hạ đặt giàn khoan dầu khí Hải Dương 981 vào sâu trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ». Đối với ông Nguyễn Sinh Hùng, thì : « Độc lập, chủ quyền quốc gia, hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông bị đe dọa nghiêm trọng ».
Theo ông Hùng, hành động của Trung Quốc không những vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và các quyền của Việt Nam, mà còn vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm các thỏa thuận mà Bắc Kinh đã ký kết với ASEAN và Việt Nam. Trên cơ sở đó, các Đại biểu Quốc hội Việt Nam đã « mạnh mẽ lên án hành động sai trái của Trung Quốc ».
Chủ tịch Quốc hội Việt Nam đã nhắc lại rằng định chế lập pháp của Việt Nam từng đưa ra « thông cáo tuyên bố lập trường » của Việt Nam, trong đó « phản đối hành động sai phạm của Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam và không được có những hành động xâm phạm chủ quyền của Việt Nam ».
Về nội dung, phát biểu của người đứng đầu của Quốc hội Việt Nam rất cứng rắn, tương tự với nhiều tuyên bố trong thời gian gần đây của chính quyền Việt Nam. Tuy nhiên, về mặt hình thức, lời lên án Trung Quốc lại được lồng vào bên trong bài phát biểu bế mạc, bên cạnh những nội dung khác, thay vì được nêu bật nếu xuất hiện trong một nghị quyết riêng biệt, hay ở một mức thấp hơn là trong một bản tuyên bố.
« Thông cáo chính là Tuyên bố » 
Theo báo chí Việt Nam, khi bị chất vấn về việc tại sao không ra nghị quyết về vấn đề Biển Đông vào lúc mà theo báo Tuổi Trẻ Thành phố Hồ Chí Minh, Trung Quốc đang có các « hành động ngày càng bạo ngược và phi nhân tính… ngoài biển Đông », Phát ngôn viên của Quốc hội Việt Nam Nguyễn Hạnh Phúc đã không giải thích trực tiếp, mà chỉ khẳng định rằng Thông cáo số 2 của Quốc hội về Biển Đông chính là bản Tuyên bố của Quốc hội về vấn đề này.
Thông cáo này đã được công bố từ hôm 21/05, với các nội dung vừa được Chủ tịch Quốc hội Việt Nam nhắc lại hôm qua trong bài phát biểu bế mạc kỳ họp Quốc hội.
Cũng theo báo chí trong nước, ông Trương Minh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông còn nói thêm rằng theo Quốc hội Việt Nam, so với một bản nghị quyết, bản « tuyên bố là vấn đề quan trọng hơn » !
Những giải thích kể trên đã được nêu ra trong lúc như ông Trương Trọng Nghĩa, Đại biểu Quốc hội đơn vị Thành phố Hồ Chí Minh từng nêu bật hôm 19/06 vừa qua là : « Nếu Quốc hội lần này không có tuyên bố hay nghị quyết chính thức gì cả về Biển Đông thì tôi tin rằng nhân dân ta sẽ rất thất vọng, thậm chí hoang mang… Còn phía dư luận thế giới chắc sẽ bình luận rằng : Một hành vi xâm phạm và đe dọa chủ quyền của Việt Nam trắng trợn đến thế mà Quốc hội nước này không có phản ứng chính thức gì thì việc gì mà nghị sĩ và nhân dân các nước khác phải lên tiếng ».