Vụ đầu tư hai tỷ nuôi gián ở VN và lệnh cưỡng bức đốt sạch gián

 

Vụ đầu tư hai tỷ nuôi gián ở VN và lệnh cưỡng bức đốt sạch gián



Con gián đất - - - Gia đình cha mẹ , anh em nhà gián

Câu chuyện bắt đầu như thế nào ?

Theo ông Nguyễn Đình Nguyên , từ giữa năm 2013, ông có quen chị Nguyễn Thị L ở xã Xuân Lai (Gia Bình, Bắc Ninh) là người mới đi làm việc ở bên Trung Quốc về, giới thiệu là bên đó có mô hình nuôi gián đất phát triển cho thu nhập cao lắm. “Thấy giới thiệu như vậy, nên tôi quyết định bỏ tiền đầu tư mua giống xây dựng khu nuôi và nhờ chị Lương bắt mối với người bên đó mua giống về để nuôi”

Cơ sở nuôi gián đất rộng hơn 200m2 của Công ty HH ở xã Quảng Phú (Lương Tài, Bắc Ninh)

Có được “mối hàng”, ông Nguyên đã về đầu tư xây dựng khu nhà xưởng nuôi gián rộng 200m2 và chia làm 3 chuồng, chuồng được xây dựng bằng khung ống thép chắc chắn, khoảng cách mỗi chuồng gần 20m, mỗi chuồng lại được xây thành 3 tầng khác nhau.

Ngay sau khi hoàn thành cơ sở khu nuôi, ông N đã mua hơn 1 tạ trứng gián với giá là 130.000 nhân dân tệ (khoảng 450.000 đồng/kg) về để ủ giống. Chỉ riêng tiền trứng gián, ông N đã chi phí mất gần 50 triệu đồng. Gián thường có 2 loại giống là giống gián đất tròn (rẻ tiền) và loại dài (còn gọi là Kim biên), giống đắt có thể lên đến 9 triệu đồng/kg.

Đến khi mang được giống về, ngay lập tức ông N được 4 người Trung Quốc sang tận cơ sở để hướng dẫn kỹ thuật nuôi. Ông N kể: “Từ tháng 8.2013, người Trung Quốc họ ăn ngủ ở cơ sở của tôi 24/24, đến giờ tôi đã hiểu rõ về kỹ thuật nuôi, nên hiện họ chỉ để lại một người để giám sát, hướng dẫn”.

Người hướng dẫn cho biết : “Gián đất là một loài được nuôi rất phổ biến ở Trung Quốc chuyên dùng để cung cấp cho ngành dược phẩm và đang là con vật mang lại thu nhập cao cho người dân Trung Quốc. Chúng tôi muốn đưa nó sang đây giúp người Việt Nam làm giàu”. Như để khẳng định thêm về “lợi thế” mà loài côn trùng nguy hiểm này mang lại, ông này nói tiếp: Gián đất là một loài vật nuôi còn mới mẻ ở Việt Nam, nhưng là con vật tiềm năng sẽ mang lại thu nhập cao cho người nông dân. Các bạn cứ thử nuôi gián đi, nuôi ra bao nhiêu chúng tôi cũng sẽ mua hết mà không lo ế”.

 Mỗi kg trứng gián nở ra 16.000 con
Nói về “kỹ thuật” nuôi gián, ông Nguyên cho biết: “Gián đất chủ yếu sống ở trong đất. Nếu nuôi bằng thủ công thì cần phải chuẩn bị, xử lý tốt thì gián đất mới có thể giữ ấm được trong mùa đông. Đối với mùa hè chúng đi tránh nóng, thì cần chú ý đất tốt để gián đất hấp thụ được nước và thức ăn để nuôi dưỡng cơ thể”.
Theo lời ông Nguyên , cứ mỗi 1kg trứng gián có tương đương 2.000 kén trứng. Mỗi kén sẽ nở ra được 8 con, như vậy mỗi kg trứng gián có khả năng sinh sôi ra tới 16.000 con gián đất. Và từ mỗi kg trứng gián đó có thể thu được tới 40-50kg gián khô.
Gián đất có 3 giai đoạn sinh trưởng như loại hình hạt vừng; loại có hình hạt đậu tương và loại hạt đậu côve là gián trưởng thành. Gián khi ở giai đoạn hạt vừng là loại con non được sinh ra từ trứng có màu trắng, có độ to nhỏ giống như hạt vừng. Sau đó chuyển gián xuống nuôi trong bồn trước, đợi khi gián lột xác lần đầu xong thì mới bỏ vào bể (hộp) để nuôi. Thức ăn của gián chủ yếu là cám nhỏ, lá chè non, quả dưa, ngô, bột xương, hạt đậu, lạc…
Gián đất rất… khó chết. “Gián đất là một loài chân khớp nên chúng kháng bệnh rất mạnh, chúng chỉ mắc một số bệnh như bệnh đường ruột” - ông Nguyên nói. Về đầu ra của gián đất, ông N nói: “Gián đất thường được sơ chế theo dạng lấy phôi khô rồi tiếp tục sấy khô. Gián đất sau khi thu hoạch, phơi khô sẽ báo cho các đầu mối ở bên tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc) về thu mua ngay (để làm... thuốc Đông y), vì để lâu sẽ bị mọt và ẩm mốc. Gián khô loại 1 có giá 1.500 đồng/con, còn nếu bán theo khối lượng thì được 1,7 triệu đồng/kg. Gián loại 2, 3 sẽ được phân loại và bán thấp hơn giá trên.
Gián đất là vật nuôi chưa có trong danh mục vật nuôi được cho phép nuôi, kinh doanh , và còn là mầm mống truyền bệnh
Phải bắt buộc tiêu hủy
Trao đổi với phóng viên NTNN chiều 14.3, ông Phạm Trọng Minh - Phó Trưởng phòng Chăn nuôi (Sở NNPTNT Bắc Ninh) cho biết, đến nay Sở này vẫn chưa nhận được văn bản chỉ đạo của Bộ NNPTNT về việc xử lý các trường hợp tự ý nhập khẩu, nuôi gián đất mặc dù văn bản này đã được phát hành từ ngày 7.3 và đã được đưa công khai lên mạng của Bộ NNPTNT.
Trước đó, trao đổi với phóng viên NTNN, ông Nguyễn Văn Hồng - Giám đốc Sở NNPTNT Bắc Ninh cũng cho biết: “Chúng tôi vẫn đang đợi ý kiến chỉ đạo của Bộ NNPTNT”. Điều này chứng tỏ sự tắc trách của Sở NNPTNT Bắc Ninh đối với vụ việc, bởi ngoài văn bản của bộ, báo chí những ngày qua cũng đã đưa tin liên tục về vụ việc này.
Về hướng xử lý mà Bộ NNPTNT đã yêu cầu, PGS - TS Trương Xuân Lam - Trưởng phòng Côn trùng học thực nghiệm (Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật) cho biết, đối với sinh vật ngoại lai, hiện có 2 cơ quan quản lý là Bộ TNMT và Bộ NNPTNT, trong đó vai trò của Bộ NNPTNT là chính.
Do đó, ông Lam cho rằng, các cơ quan chức năng cần khẩn trương thành lập đoàn kiểm tra xuống tận cơ sở nuôi gián đất tại Bắc Ninh để lấy mẫu vật cung cấp cho các nhà khoa học nghiên cứu, đánh giá. Từ đó mới có thể đưa ra biện pháp xử lý triệt để được. “Nếu là sinh vật ngoại lai gây hại, dù người dân có đầu tư tiền tỷ để nuôi thì cũng phải buộc tiêu hủy” - ông Lam khẳng định.
Về các hộ nuôi gián ông Nguyên - chủ cơ sở ở xã Quảng Phú (Lương Tài) nói, ông vẫn không biết gì về lệnh cấm cả: “Thấy người ta giới thiệu nuôi gián dễ, cho thu nhập cao thì tôi nuôi thử thôi. Từ ngày nuôi đến giờ, cơ sở của tôi đã có 3 đoàn từ tỉnh, huyện, xã về kiểm tra nhưng họ chỉ lấy mẫu trứng mang đi chứ chưa nói cấm việc nuôi gián”
*Bộ NNPTNT vừa có văn bản đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về việc tự ý nhập khẩu và gây nuôi gián đất trên địa bàn và kiểm điểm rút kinh nghiệm về trách nhiệm quản lý của các cá nhân có liên quan.
Đồng thời, tuyên truyền cho người dân hiểu việc tự ý gây nuôi gián đất là việc làm có tiềm ẩn nhiều rủi ro và phải nghiêm cấm, không được tự ý gây nuôi khi chưa được phép của Bộ NNPTNT bởi vật nuôi này chưa có trong danh mục được phép sản xuất, kinh doanh.
Trước đó, Bộ NNPTNT đã nhận được văn bản của Sở NNPTNT tỉnh Bắc Ninh xin ý kiến chỉ đạo về mô hình nuôi gián đất.
Theo Bộ NNPTNT, về cơ sở khoa học, cho đến nay chưa có tài liệu chính thức nào khẳng định tính có lợi của gián đất và hiệu quả gây nuôi gián đất. Còn trên thực tế, gián là loài côn trùng có thể làm trung gian truyền một số bệnh như tiêu chảy, dịch tả và là thủ phạm gặm nhấm làm hư hỏng các vật dụng gia đình...

 Người dân ở hai huyện Gia Bình và Lương Tài của tỉnh Bắc Ninh đã bị cơ quan chức năng buộc phải tiêu hủy toàn bộ số gián đất, trứng và vật dụng gây nuôi, với lý do con gián đất không nằm trong Danh mục giống vật nuôi được phép sản xuất kinh doanh. Theo những nhà nuôi gián , trước khi nuôi con vật “lạ” này, họ đã được Sở KH&ĐT tỉnh Bắc Ninh đồng ý cấp phép.

Ông Nguyên (áo trắng) xót xa nhìn toàn bộ số gián và trứng mà ông đã dồn bao tiền của và tâm huyết đang bị thiêu rụi trong lửa đỏ.

Ông Nguyễn Đình Nguyên cho biết : “Trước yêu cầu của Bộ Nông nghiệp, tôi biết là chúng tôi không “chống” nổi, nên trước khi cơ quan chức năng xuống để tiêu hủy, gia đình tôi cũng đã tự giác tiêu hủy trước một nửa. Nhưng bức xúc nhất là chúng tôi là người dân không hiểu biết gì nhiều, trước khi có ý tưởng chúng tôi cũng đã xin Sở KH&ĐT và họ cũng đã đồng ý cấp phép cho chúng tôi thì chúng tôi mới dám đầu tư lớn như vậy. Giờ tất cả đã thành tro tàn, chúng tôi biết kêu ai đây? Đến giờ Sở KH&ĐT cũng không có ý kiến gì, tôi chỉ mong muốn là họ sẽ bồi thường hay hỗ trợ gia đình chúng tôi khắc phục hậu quả…”.

Ông Nguyên nói thêm, nếu không được bồi thường thiệt hại, gia đình ông sẽ tìm hiểu thủ tục và kiện Sở KH&ĐT tỉnh Bắc Ninh ra tòa.