Lâm Bách Việt 2012/05/08
Vòng 2 của cuộc bầu cử Tổng
Thống Pháp cho nhiệm kỳ 2012-2017 đã khép lại với thắng lợi của ứng cử viên
đảng Xã Hội ( Parti Socialiste ) , ông François Hollande . Tổng Thống đương
nhiệm , ông Nicolas Sarkozy thuộc đảng Tập Hợp Phong Trào Dân Chúng ( Union
pour un Movement Populaire ) đã không thành công trong cuộc chạy đua vào
điện Elysée cho nhiệm kỳ thứ 2 . Sự thất bại của ông cũng đã đặt ra nhiều
câu hỏi cho tương lai của đảng UMP , trước mắt là cho cuộc bầu cử vào Quốc
Hội diễn ra vào tháng 06 này .
Khắp nơi trên lãnh thổ Pháp ,
không khí của cuộc bầu cử ngay từ vòng 1 gồm 10 ứng cử viên đã diễn ra rất
sôi động . Sự hiện diện của những ứng cử viên thuộc các đảng chính trị khác
nhau , từ đảng Xã Hội , đảng UMP , hay đảng Mặt trận Dân tộc ( Front
National ) cho đến đảng trung lập Phong trào dân chủ ( MoDem ) hay đảng Mặt
trận cánh tả ( Front de Gauche ) ... đã lôi kéo sự chú ý của Liên Minh Châu
Âu và các nước khác như Mỹ , Nhật hay TC . Trong bối cảnh nền kinh tế và tài
chính thế giới , đặc biệt châu Âu bị suy thoái một cách nghiêm trọng từ năm
2008 , thì sự thay đổi khuynh hướng chính trị của đảng cầm quyền ở Pháp được
xem là sự kiện có tầm ảnh hưởng không nhỏ đối với thế giới .
Cử tri Pháp đã tham gia và
theo dõi cuộc bầu cử với nhiều cảm xúc khác nhau ; một bên mong mỏi sự đổi
mới sau những năm trì trệ , rạn nứt đầy bất công với ông Sarkozy , bên kia
là sự ủng hộ tuyệt đối dành cho ông Tổng Thống đương nhiệm vì họ tin rằng
chỉ có ông ta và cánh hữu mới đưa được nước Pháp ra khỏi cuộc suy thoái kinh
tế .
Sự phân tích nguyên nhân
chiến thắng của đảng Xã Hội hay những lý do thất bại của đảng UMP không nằm
trong khuôn khổ của bài viết này . Tác giả chỉ muốn nêu lên những nhận định
khách quan qua một cuộc bầu cử quan trọng bậc nhất trong một quốc gia dân
chủ và từ đó có những cái nhìn cần thiết về trường hợp của Việt Nam .
Vượt lên trên những quyền lợi
cá nhân hay chiến thắng của các đảng phái chính trị , đêm 06/05 vừa qua
chính là thắng lợi của một nền dân chủ thật sự ở Pháp . Ở đó , kẻ thắng hay
người thua đều có chung một mục đích tối thượng là đem lại sự phồn thịnh cho
nước Pháp . Ở đó , bất kỳ một công dân nào cũng có quyền nói lên những suy
nghĩ hay nguyện vọng của bản thân mình . Ở đó , mọi cử tri không phân biệt
tuổi tác , màu da hay địa vị xã hội đều được góp phần vào việc định đoạt
tương lai cho đất nước . Khi đảng UMP của Tổng Thống đương nhiệm không còn
có khả năng đáp ứng những kỳ vọng của người dân ( giảm tỷ lệ thất nghiệp ,
nâng cao sức mua của các tầng lớp trong xã hội , anh ninh ổn định , thúc đẩy
tăng trưởng kinh tế , hay đơn giản là sự bất đồng về phong cách điều hành
đất nước của Tổng Thống đương nhiệm ... ) thì lập tức họ bị « trừng phạt »
bằng những lá phiếu bãi bỏ sự tín nhiệm của các cử tri Pháp . Cũng như khi
đảng Xã Hội không đưa ra được dự án quan trọng và khả thi nào để kiến thiết
và lãnh đạo quốc gia nên đã liên tục thất bại trong những cuộc bầu cử từ năm
1995 đến 2007 .
Sự xuật hiện của những khuynh
hướng chính trị khác nhau trong một xã hội chính là bài học căn bản cho
những nền chính trị « độc tài » như ở Việt Nam . Không có lý do gì khi chỉ
có duy nhất một đảng cầm quyền là đảng Cộng Sản nắm vai trò lãnh đạo đất
nước . Hiến pháp 1992 , điều 4 của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam chỉ
công nhận vai trò lãnh đạo của đảng Cộng Sản Việt Nam ( CSVN ) là điều không
thực tiễn trong bối cảnh hiện tại ( ngay cả trong quá khứ , kể từ ngày miền
Nam rơi vào tay Đảng CSVN ) . Người Cộng Sản không thể dựa vào những lý do
đặc thù của nền văn hoá Việt hay sự ưu việt của nền chuyên chính vô sản để
biện minh cho sự độc trị của mình . Ở những quốc gia tiến bộ trên thế giới ,
đa đảng là điều kiện tiên quyết cho nền móng của dân chủ . Sự đối lập của
những đảng phái không cầm quyền đối với đảng lãnh đạo đất nước thúc đẩy sự
cạnh tranh , sự đòi hỏi ngày càng hoàn thiện hơn trên mọi lĩnh vực . Quyền
lãnh đạo đất nước phải được xác định bằng những cuộc bầu cử và chính lá
phiếu sau cùng của mỗi công dân mới đem lại sự tín nhiệm cho sự lãnh đạo
quốc gia của một đảng .
Ở Đức , 3 đảng quan trọng
trong đời sống chính trị là Liên minh dân chủ Thiên Chúa Giáo ( CDU ) , Liên
Minh Xã Hội Thiên Chúa Giáo ( CSU ) và đảng Xã Hội ( SPD ) . Ở Mỹ , hai đảng
quan trọng thay nhau cầm quyền là đảng Dân Chủ và đảng Cộng Hoà . Đảng Bảo
Thủ và đảng Lao Động cùng nhiều đảng khác ở Anh góp phần tạo nên một nền dân
chủ kiểu mẫu ở châu Âu . Ở châu Á , Nhật Bản cũng luôn có những cuộc bầu cử
dân chủ nhằm thay đổi các đảng cầm quyền ( đảng Xã Hội / DPJ , đảng Dân Chủ
Tự Do / LDP ... ) .
Các quốc gia Đông Nam Á cũng
dần dần trở thành những quốc gia dân chủ đáng lưu ý . Ở Miến Điện , nhà cầm
quyền độc tài cũng đã chấp nhận cho bà Aung San Suu Kyi và các đảng đối lập
được tham gia trong các cuộc bầu cử vừa qua . Tại Indonesia , dẫu cho có
những mầm móng đe doạ về sự phát triển của các đảng phái Hồi Giáo cực đoan ,
cũng đã duy trì được những cuộc bầu cử dân chủ . Cũng thế , tại Thái Lan ,
Malaysia , Singapore và ngay cả Cambodia cũng đã có bầu cử đa đảng từ nhiều
năm qua . Tất nhiên , đây chưa phải là những nền dân chủ hoàn hảo , nhưng ít
nhiều thì nó cũng góp phần mang lại quyền đi bầu nghiêm túc cho mọi công
dân . Các đảng phái chính trị đối lập được tồn tại và ít nhiều được tham gia
vào chính trường . Một nền dân chủ hoàn hảo là điều khó thấy ngay cả ở những
quốc gia tiên phong trên con đường dân chủ hoá xã hội . Nhưng chấp nhận sự
đối thoại trên con đường chính trị qua những luồng tư tưởng khác nhau là
điều cần thiết đối với sự một quốc gia tiến bộ .
Việt Nam vào từng thời kỳ
nhất định trong lịch sử cận đại cũng đã xuất hiện nhiều đảng phái chính trị
khác nhau . Từ những năm đầu của thế kỷ 20 , sự ra đời của các đảng Việt Nam
Quang Phục Hội , đảng Việt Nam Độc Lập , Việt Nam Quốc Dân Đảng ... cho đến
các đảng Việt Nam Cách Mệnh Đồng Minh Hội , đảng Cần Lao Nhân Vị hay đảng
Dân Chủ đã góp phần tạo nên một đời sống chính trị đa dạng . Một số đảng ra
đời trong giai đoạn Pháp thuộc với mục đích giành lại sự tự do độc lập .
Miền Nam ít nhiều đã được sống trong không khí dân chủ ( dẫu không được ổn
định vì tình trạng độc quyền , tham nhũng , bè phái giữa những đảng phái )
qua các cuộc tổng tuyển cử , bầu cử .
Đảng CSVN cũng được hình
thành qua sự sát nhập của nhiều đảng hay tổ chức khác nhau . Hơn ai hết ,
những người Cộng Sản Việt Nam thời đó hiểu rõ tầm quan trọng của các tổ
chức , đoàn thể và các đảng phái liên minh trong công cuộc kháng chiến . Họ
đã chinh phục được lòng yêu của một số tầng lớp nhân dân , muốn chống lại sự
hiện diện của người Pháp để giải phóng dân tộc .
Đất nước Việt Nam không thuộc
vào bất cứ đảng phái chính trị hay một thế lực nào . Tổ quốc và dân tộc phải
được đặt lên trên những quyền lợi cá nhân hay đảng phái . Chính vì thế ,
đảng CSVN không thể nào tự cho mình độc quyền được « dẫn dắt » , « chèo
lái » hay « lãnh đạo » đất nước . Sự đa đảng là điều không thể tránh khỏi
nếu muốn dân tộc tiến bộ và trở nên một quốc gia dân chủ , độc lập đúng
nghĩa ( không bị chèn ép bởi các thế lực ngoại bang ) . Đảng CSVN cần phải
tự hỏi mình đã làm được những gì ( ngoài sự « thống nhất » hai miền mà họ
vẫn thường tự ca ngợi ) và đã thất bại ra sao trong suốt hơn 37 năm cầm
quyền . Đã đến lúc Đảng CSVN cần trả lại những quyền lợi căn bản nhất của
một công dân , đó là quyền tự do ngôn luận . Chứ không phải mỗi khi có bất
đồng chính kiến thì bị chụp mũ phản động , âm mưu lật đổ nhà cầm quyền . Đã
đến lúc mỗi cá nhân phải được quyền tham gia xây dựng tương lai của đất nước
qua những cuộc bầu cử dân chủ . Không thể tiếp tục mãi những cuộc bầu bán
rầm rộ , lấy lệ , khôi hài mà kết quả đã được thông qua bởi một số ít lãnh
đạo chóp bu của đảng .
Hãy tạo nên một sự cạnh tranh
« lành mạnh » giữa những đảng phái mang những màu sắc chính trị khác nhau .
Chính sự cạnh tranh , đối lập , đôi lúc ồn ào đó mới chính là động lực cho
sự xây dựng một quốc gia dân chủ . Đảng CSVN sẽ được nhiều hơn là mất dưới
ánh mắt phán xét của Lịch sử dân tộc nếu họ chấp nhận đa đảng , chấp nhận
những luồng tư tưởng khác nhau . Nếu họ cho rằng đa số người dân Việt Nam
ủng hộ và tín nhiệm họ thì lẽ đương nhiên , thắng lợi sẽ thuộc về Đảng CSVN
vì dân tộc không thể nhầm lẫn trước những sứ mệnh trọng đại . Ngược lai ,
hãy để người dân Việt trao trọng trách điều hành và lãnh đạo đất nước cho
một đảng đối lập khác . Bài toán ấy đơn giản hay phức tạp tuỳ thuộc nhiều
vào thái độ của ban lãnh đạo đương thời của đảng CSVN . Đã đến lúc họ cần
phải tìm ra một lối thoát cho chính họ nếu không muốn mang trọng tội với dân
tộc .
Bóng dáng anh lánh giềng
phương Bắc vẫn đang bao trùm lên nền độc lập của đất nước . Chỉ khi nào Việt
Nam trở nên một quốc gia dân chủ và phồn thịnh thì chúng ta mới có thể đối
thoại một cách bình đẳng với các quốc gia khác .
Hình ảnh của hàng trăm ngàn
người dân Pháp xuống đường mừng thắng lợi của đảng Xã Hội hay những ánh mắt
đượm buồn , những giọt lệ trên những khuôn mặt của các cử tri đảng UMP chính
là biểu tượng cho sự dân chủ . Quảng trường Bastille đông kẹt người như sự
khẳng định cho một chân lý : Tự Do , Dân Chủ của mọi công dân là bất khả xâm
phạm .
Sức chịu đựng của dân tộc có
giới hạn và nó sẽ bùng nỗ một cách khủng khiếp . Bài học từ những cuộc cách
mạng Hồi Giáo ở Tunisie và Ai Cập vẫn còn đó .