Đào Tuấn - Sẽ
rất khó để có thể tìm ra “trách nhiệm” bởi dù các vị Bộ trưởng, hoặc mở
mồm ra là nhận trách nhiệm hay “đến chết vẫn nói không”, thì đến giờ,
chẳng ai rõ “Trách nhiệm” nó mồm ngang mũi dọc ra sao.
Quốc hội kỳ này, dù chỉ chất vấn có 4 vị bộ
trưởng, nhưng lại được mùa “nhận trách nhiệm” và “nói không với trách
nhiệm”. Ngoài Bộ trưởng Thăng nhận trách nhiệm, thì hăng nhất là Bộ
trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng với 4-5 lần nhận trách nhiệm: Một
phần trách nhiệm về việc độc quyền xăng dầu. Một ít trách nhiệm việc kéo
dài độc quyền điện lực. Một tẹo trách nhiệm việc thủy điện tràn lan… Bộ
trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thì nhận trách nhiệm về 500 vụ khiếu
kiện kéo dài. Thậm chí ông còn cương quyết “nhận thay trách nhiệm” cho
“Bộ trưởng nhiệm kỳ trước” đã chót hứa cấp xong GCN QSDĐ vào năm 2010 mà
giờ vẫn chưa xong.
Nhận trách nhiệm về độc quyền kéo dài và còn kéo
dài độc quyền, song Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nói “Xóa bỏ độc quyền là
việc cần thận trọng”, vì thế, câu chuyện độc quyền 17 năm e cũng không
thể sớm hơn. Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang lúc thì nói 2015, khi lại bảo
2013 sẽ cấp song GCNQSDĐ. Để được một câu này, ông nhăn nhó kêu khó quá
nhiều. Và nếu như ông không thực hiện được lời hứa, vì có quá nhiều cái
khó, thì đã có trường hợp lời hứa của “bộ trưởng tiền nhiệm” để sau này
ông có thể xin QH thông cảm.
Hôm qua, dù không có trong danh sách chất vấn,
Bộ trưởng Thăng vẫn được các vị đại biểu QH mời trả lời, bởi, như lời
đại biểu Đỗ Mạnh Hùng, dù ông Thăng đã có trả lời, nhưng “văn bản trả
lời dài năm trang rưỡi nhưng chỉ có một dòng rưỡi nói về trách nhiệm là
chưa cung cấp thông tin kịp thời cho báo chí”. Đáp lại, ông Thăng cũng
rất ngắn gọn “nhận trách nhiệm”. Thực ra, trước đó, trên 3 tờ báo, Bộ
trưởng Thăng nói nguyên nhân việc bổ nhiệm “thuyền trưởng Vinalines
Dương Chí Dũng là vì… Vinalines mất đoàn kết nội bộ. Và giờ, khi nhận
trách nhiệm, Bộ trưởng “xin nhận” đã “chưa thực sự sâu sát…còn nóng
vội…chưa cân nhắc thận trọng”. Tất nhiên, ông thòng thêm “trách nhiệm
của tập thể lãnh đạo Bộ GTVT”. Tất nhiên, ông vẫn khẳng định việc “bổ
Dũng” là đúng quy trình, đúng thẩm quyền.
Nói chính xác việc Bộ trưởng Thăng nhận trách nhiệm vì không thể không nhận trách nhiệm.
Nhận trách nhiệm, vì thế, có cũng như không.
Còn nhớ khi vụ Vinashin ra trước QH tháng 11 năm
ngoái, trong khi Thủ tướng nhận trách nhiệm với tư cách người đứng đầu
Chính phủ thì các vị Bộ trưởng “trốn hết”. Đến nỗi đại biểu QH Vũ Hồng
Hà cũng thấy ái ngại: “Trong khi Thủ tướng nhận trách nhiệm về phần
mình, các thành viên Chính phủ lại trả lời trước QH không thành viên nào
nhận thiếu sót, trả lời “vô can”.
Đến hôm qua, màn hài kịch kinh điển này lại tái
diễn khi nghe 2 vị tư lệnh ngành trả lời câu hỏi trách nhiệm. Bộ trưởng
KHĐT Bùi Quang Vinh thì than phiền “Các vụ Vinashin và Vinalines, Bộ
không nắm được vì không có báo cáo, trong các dự án đầu tư có sai phạm,
Vinalines chỉ báo cáo đại diện chủ sở hữu mà không báo cáo với các bộ,
ngành quản lý”. Vị Bộ trưởng thậm chí còn nêu ra một ví dụ sinh động:
“Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Trung ương đến mà họ còn không
tiếp”. Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ thì điềm đạm như một ông giáo
làng, tự tin như một luật sư: “Kết luận thanh tra không có câu nào nói
đến trách nhiệm của Bộ KHĐT và Tài chính”.
Thế còn 4.600 tỷ nợ nần của Vinalines? Thế còn những cái ụ tàu? Thế còn vị thuyền trưởng họ Dương? Thế còn vấn đề trách nhiệm?
Không lẽ đó vẫn tiếp tục là trách nhiệm của Thủ tướng? Không lẽ đó là trách nhiệm của một mình “thuyền trưởng” Dương Chí Dũng?
Mở mồm ra là nhận trách nhiệm hay “đến chết vẫn
nói không” với trách nhiệm, thoạt nghe tưởng là ngược nhau. Nhưng thực
ra, cũng chẳng mấy khác nhau, bởi dù nhận, dù không, đến giờ, cũng chẳng
ai rõ “Trách nhiệm” nó mồm ngang mũi dọc ra sao. Nếu cần một thực tiễn,
người ta thậm chí không cần phải nhíu mày khi vụ Vinashin vẫn còn sờ sờ
ra đó.
Câu chuyện nhận, hay không nhận trách nhiệm từ
vụ Vinashin cho thấy vấn đề trách nhiệm là cực kỳ “hữu hạn” khi tiếp nối
ngay sau đó là Vinalines với một kịch bản y hệt. Vì thế, điều mà người
dân và cử tri quan tâm hôm nay không phải là việc các bộ, ngành có nhận
trách nhiệm hay không, không phải họ đã nhận hay từ chối trách nhiệm như
thế nào, mà là việc họ sẽ làm gì để không còn những vụ bổ nhiệm “thuyền
trưởng” đúng quy trình một cách bất thường, để không còn những con tàu
đắm như Vinashin, Vinalines. Bởi suy cho cùng, người đang phải “chịu
trách nhiệm”, hay đúng hơn là đang phải gánh “hậu quả của trách nhiệm”
từ các vụ “chìm tàu”- chính là nhân dân. Bằng tiền túi của chính mình.
Còn nếu,“trách nhiệm” nó “ảo” đến mức sai phạm
được hiểu như là tại “số”, thì nên đọc chú Đại Bi, thứ mà một nhà sư đã
tặng Bộ trưởng Thăng: Nguyện đấng đại bi Quán Âm Bồ Tát ngàn tay nâng
đỡ, ngàn mắt chiếu soi, khiến cho chúng con duyên chướng trong ngoài dứt
sạch hạnh nguyện vina.
Đào Tuấn
0 comments:
Post a Comment