Hoàng Chi Phong, người thách thức Bắc Kinh

RFI - 21/7/2015

Hoàng Chí Phong đấu tranh chống lại việc áp đặt môn "giáo dục tinh thần yêu nước Trung Hoa" tại Hồng Kông - REUTERS

Nhân dịp hè, báo Le Monde, ngày 21/07/2015, đăng loạt bài phác họa chân dung thế hệ trẻ. Bài viết đầu tiên được dành cho Hoàng Chi Phong, một trong những gương mặt lãnh đạo phong trào sinh viên đòi dân chủ ở Hồng Kông, thách thức chế độ Bắc Kinh.

Hoàng Chi Phong có vẻ mặt nghiêm nghị. Anh lúc nào cũng tỏ ra vội vã, khẩn trương đến mức hiếm khi nào thấy anh nở nụ cười tươi. Ở tuổi 17 mà đã được lên trang bìa của tạp chí nổi tiếng Times (số tháng 10/2014) hoặc được tạp chí Fortune xếp trong số 10 nhân vật có ảnh hưởng nhất trong năm 2015, vậy mà dường như anh cũng không quan tâm lắm đến việc này.

Nhưng Hoàng Chi Phong lại tỏ ra tự hào là có số người «ưa thích» trên mạng xã hội Facebook cao hơn cả Thủ tướng Anh David Cameron. Nổi tiếng đến như vậy, nhưng anh chỉ có hai phương tiện làm việc chính là chiếc điện thoại thông minh và đôi kính. Trong cuộc đọ sức với chính quyền Hồng Kông và đằng sau là Bắc Kinh, Hoàng Chi Phong đã đạt được thắng lợi đầu tiên vào năm 2012.

Theo yêu cầu của Bắc Kinh, ông Lương Chấn Anh, lãnh đạo đặc khu hành chính Hồng Kông muốn áp đặt bộ môn giáo dục tinh thần yêu nước Trung Hoa vào hệ thống trường học ở lãnh thổ này, từ mẫu giáo cho đến trung học phổ thông. Hoàng Chi Phong vào lúc đó mới có 15 tuổi. Anh và phong trào Học đường đã huy động được hàng ngàn người xuống đường phản đối dự luật này, buộc ông Lương Chấn Anh phải chấp nhận thất bại cay đắng ngay trong những tháng đầu tiên trong nhiệm kỳ của mình.

Cuối tháng Sáu vừa qua, nhà báo Florence de Changy đã gặp Hoàng Chi Phong. Với dáng vẻ rất tự nhiên, anh vừa ăn vừa trả lời phỏng vấn và giải thích là cần phải tận dụng từng giờ từng phút trong ngày để làm việc. Thời gian đi lại trên phương tiện công cộng là lúc để sắp xếp lịch làm việc, mà anh gọi là « công việc hành chính ». Hoàng Chi Phong nói : «Tôi không hề có cuộc sống riêng tư. Hầu như ngày nào tôi cũng có nhiều cuộc họp. Mỗi tuần, tôi ăn tối một hoặc hai lần với bố mẹ, giành một chút thời gian cho bạn gái. Ngay cả khi theo các môn học, tôi chỉ biết tên ba hoặc bốn người » . Rồi anh vội nói thêm rằng anh thích sống như vậy và sung sướng vì được gánh vác các trách nhiệm.

Xuất thân trong một gia đình thuộc tầng lớp trung lưu, Hoàng Chi Phong đang theo học ở Trường Đại học Mở Hồng Kông, thuộc loại cuối bảng xếp hạng. Nhưng chàng sinh viên này nhấn mạnh, anh muốn thông qua trường hợp bản thân mình để chứng minh rằng không cần phải có những bằng cấp tốt nghiệp ở những trường danh giá để biết cách tổ chức các phong trào xã hội.

Bình luận về sự cố tại nghị viện Hồng Kông khi dự luật về bầu cử trưởng đặc khu hành chính bị bác bỏ, Hoàng Chi Phong cho rằng không có gì đáng vui mừng cả, nền dân chủ tại Hồng Kông không hề tiến thêm được một chút nào. Theo Matthew Torne, người làm một phim tài liệu về ý thức chính trị của hai nhà hoạt động trẻ tại Hồng Kông, trong đó có Hoàng Chi Phong, thì chàng sinh viên này dường như sẽ theo đuổi con đường làm chính trị.