"Hòa hợp hòa giải": những âm mưu, những lòng Bến Hải, những nhịp cầu

Theo nguyên tắc, chính phủ là do dân bầu ra để nhận lãnh trách nhiệm điều hành đất nước. Cá nhân, những tập hợp của một đảng chính trị nào không đáp ứng được mong đợi của người dân trong trọng trách này thì bị loại bỏ bằng lá phiếu. Đó là quan hệ cốt lỏi giữa dân và chính quyền. Do đó, không có chuyện "hòa hợp hòa giải" giữa người dân với một chính phủ, và lại càng không có chuyện đó với bất kỳ một đảng chính trị nào.
Mọi thông điệp, chủ trương "hòa hợp hòa giải" nào có bóng dáng một đảng cầm quyền, một nhà nước đang cai trị, kêu gọi hòa hợp với phía bị trị đều là một âm mưu chính trị mang tính mỵ dân và lừa đảo.

I. Âm mưu

1. Ngôn từ bị ăn cướp, ý niệm bị bôi đỏ

Cách mạng, giải phóng, đảng... dưới sự toàn trị của đảng CSVN sau nhiều thập niên đã không còn được cảm nhận theo những ý nghĩa nguyên thủy độc lập của nó. Tiến trình dài của sự nhân danh, lợi dụng, lạm dụng và khai thác những ngôn từ này cho mục tiêu chính trị riêng tư bởi đảng CSVN đã làm cho người ta dị ứng với những cụm từ vốn mang những ý nghĩa tốt đẹp.

Điều này cũng đã xảy ra với bốn chữ "hòa hợp hòa giải". Hòa hợp hòa giải đã được sử dụng cho một chiến dịch mị dân, chỉ đạo bởi Nghị Quyết 36 của Bộ Chính trị về Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài, ban hành vào ngày 26 tháng 3 năm 2004. 

Ý niệm Hòa hợp hòa giải đã bị ăn cướp và sau đó bị hãm hiếp bởi đầu não đảng CSVN để đẻ ra một quái thai đẹp đẽ bên ngoài nhưng đầy dẫy tế bào ung thư bên trong mang tên "Hòa hợp Hòa giải Dân tộc".

2. Quyền sở hữu về ý niệm bị thuộc về đảng độc tài

Ngày hôm nay, rất nhiều người chỉ cần đọc, nghe đến bốn chữ "hòa hợp hòa giải" là thấy ngay bóng của búa, dáng của liềm và mưa sa trên màu cờ đỏ: đó là âm mưu của đảng CSVN. Điều này dễ hiểu và là một thái độ chính trị thực tiễn, dựa trên kinh nghiệm xương máu của nhiều năm tháng chứng kiến những trò lừa đảo không bao giờ ngưng nghĩ bởi chế độ.

Đã có hàng ngàn bài viết, bình luận, phân tích về Hòa hợp Hòa giải. Đa phần rơi vào "hệ quán tính" - paradigm khung suy nghĩ mà Bộ Chính trị đảng CSVN muốn: "Đảng" là chủ nhân, là người khởi xướng và là chủ thể chính trong "công cuộc" hợp và giải này.

Hệ quán tính đó phải được phá vỡ. Tình trạng ngôn từ bị cướp và chấp nhận bị cướp phải được chấm dứt. Triện son đóng dấu Bộ chính trị đảng CSVN phải được tẩy rửa ra khỏi ý niệm hòa hợp hòa giải. Có thế chúng ta mới bình thản trao đổi với nhau về việc có hay không nhu cầu của hòa hợp hòa giải, tính khả thi của nó mà không quy kết ngay lập tức: đây là âm mưu của đảng cầm quyền.

Vì thế, nhìn về tương lai, tiền đề cho thảo luận cần thiết cho hòa hợp hòa giải là lời mở đầu của bài viết này:

Chính phủ là do dân bầu ra để nhận lãnh trách nhiệm điều hành đất nước. Cá nhân, tập hợp của một đảng chính trị nào không đáp ứng được mong đợi của người dân trong trọng trách này thì bị loại bỏ bằng lá phiếu. Đó là quan hệ cốt lỏi giữa dân và chính quyền. Do đó, không có chuyện "hòa hợp hòa giải" giữa người dân với một chính phủ, và lại càng không có chuyện đó với bất kỳ một đảng chính trị nào. Mọi thông điệp, chủ trương "hòa hợp hòa giải" nào có bóng dáng một đảng cầm quyền, một nhà nước đang cai trị, kêu gọi hòa hợp với phía bị cai trị đều là một âm mưu chính trị mang tính mỵ dân và lừa đảo.

II. Mục tiêu và chủ thể của "Hòa hợp hòa giải" (HHHG) trong ngoặc kép

Nếu loại đảng độc tài ra khỏi phương trình "HHHG" thì còn lại những chủ thể nào trong bài toán này?

Đó là những nạn nhân của chế độ độc tài đảng trị, cùng có một mục tiêu chung là xóa bỏ độc tài để xây dựng dân chủ.

"Hòa hợp hòa giải" (HHHG) trong tình hình của Việt Nam ngày hôm nay khác với bối cảnh của Nam Phi khi Nelson Mandela thiết lập thể chế dân chủ và có nhu cầu hàn gắn những xung đột giữa những sắc dân, giữa những nạn nhân của một chính sách kỳ thị chủng tộc kéo dài nhiều thập niên. Với Việt Nam trong bóng đêm độc tài ngày hôm nay, "HHHG" khó có thể khai triển theo nội dung Hòa hợp hòa giải Dân Tộc của Nam Phi sau khi đất nước họ bước vào ánh sáng dân chủ. "HHHG" của Việt Nam cần được nhìn như là một nhu cầu chính trị: Kết hợp để gia tăng sức mạnh của những thành phần bị trị có chung mục tiêu là muốn xóa bỏ ách cai trị độc tài của đảng CSVN.

Và đây là phương trình HHHG với những chủ thể, mục tiêu và đối tượng tranh đấu rõ ràng:

Bị trị A + Bị trị B + Bị trị C + Bị trị... = xóa bỏ độc tài cai trị của ĐCSVN

Tách bạch 2 vế giữa = thì bất kỳ hình bóng, thủ đoạn, âm mưu, tính toán, thông điệp nào có chủ thể nhà nước, đảng CSVN lọt vào vế bên trái phải được loại trừ. Đối tượng bị tấn công không thể nằm trong tập hợp của những người tấn công. Khi điều này xảy ra thì phương trình trên trở thành công thức thỏa hiệp để nuôi dưỡng hay cứu vãn vị trí cầm quyền của những kẻ độc tài.

III. Những nhịp cầu

Có được sự kết hợp của Bị trị A + Bị trị B + Bị trị C + Bị trị... hay không?

Ngày 19 tháng 1 năm 2014 một cựu chiến binh Quân Đội Nhân Dân Việt Nam cầm cành hoa trắng khóc tưởng niệm 74 chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa đã ngã xuống để bảo vệ Hoàng Sa năm 1974. Bên cạnh ông có những cựu chiến binh khác đã một thời từ bên này chiến tuyến vượt dòng Bến Hải chĩa súng vào đồng đội của những người mà ngày hôm nay họ thắp nén nhang lòng tưởng niệm. Dưới tượng đài của đức Lý Thái Tổ, vọng về tiếng sóng Hoàng Sa, phảng phất anh linh của những chiến sĩ Hải quân Việt Nam Cộng Hòa là những người đã từng là đảng viên cộng sản, những người phục vụ trong guồng máy của chế độ, những người sinh ra và lớn lên ở phần đất phía trên của vĩ tuyến 17.

Họ là những nhịp cầu nối liền phần nào những ngăn cách, những chia lìa, những rạn vỡ của một thời.

Chính họ, không ai khác, đã làm nên buổi Tưởng niệm những người lính Việt Nam Cộng Hòa ngay tại thủ đô Hà Nội, trung tâm đầu não của Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa trước đây, của Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam bây giờ.

Và dẫm đạp lên những nhịp cầu này vào ngày 19 tháng Giêng là những tên cắt đá, cắt lòng yêu nước. Phương trình "HHHG" đã được thể hiện phần nào trong ngày Tưởng niệm 40 năm Hoàng Sa: Bên này là hình ảnh những người lính QĐND, những chiến sĩ VNCH đã chết hay còn sống; bên kia là hình ảnh của tập đoàn cộng sản bán nước - hèn với giặc, ác với dân.

Trong những ngày tết Giáp Ngọ, nhà văn Phạm Đình Trọng đứng trước bàn thờ của Đại úy Hạm phó Hải quân VNCH Nguyễn Thành Trí, thắp nhang gửi đến người lính từng ở bên kia chiến tuyến lời khấn nguyện. Nhà văn Phạm Đình Trọng từng là đảng viên đảng cộng sản với quân hàm đại tá trong Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Nhân dịp tưởng niệm 40 năm hải chiến Hoàng Sa, blogger Phạm Thanh Nghiên - dù đang bị tù quản chế - vẫn thực hiện một loạt bài phỏng vấn, qua đó người ta đọc được những ân tình của bà Ngô Thị Hồng Lâm - ra đời năm 1957 tại Hà Nội - cái nôi cộng sản xã hội chủ nghĩa, từng là một cán bộ công tác chuyên ngành nghiên cứu lịch sử đảng; của ông Ngô Nhật Đăng - một cựu chiến binh QĐNDVN; của bà Nguyễn Thị Kim Chi - người đã vượt Trường Sơn vào chiến trường "giải phóng miền Nam" vào năm 1964 và được đảng và nhà nước CSVN phong tước hiệu Nghệ sĩ Ưu tú - về những chiến sĩ Hải quân Việt Nam Cộng Hòa đã vị quốc vong thân bảo vệ biển đảo 40 năm về trước.

Ngày 22 tháng 1 năm 2014, Luật gia Lê Hiếu Đằng qua đời. Ông là đảng viên đảng cộng sản cho đến gần cuối đời. Người miền Nam xếp ông vào thành phần "ăn cơm quốc gia thờ ma cộng sản". Tại chùa Xá Lợi, bao quanh quan tài của ông, người ta thấy những vòng hoa phúng điếu của Truyền thông và Văn phòng Công Lý & Hòa Bình Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam, có nhạc sĩ Tô Hải, người đã từ lâu lên án ông Lê Hiếu Đằng đã giúp một tay cho xã hội Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ, đến tiễn ông Đằng lần cuối về bên kia thế giới.

Trong đám tang ông Lê Hiếu Đằng, bên cạnh những đảng viên cộng sản bây giờ lên án đảng và chống lại những sai trái của đảng, bên cạnh những blogger tranh đấu cho nhân quyền, những thành viên No-U Sài Gòn một lòng bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, những dân oan mất đất, có cả vòng hoa phúng điếu của Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ - tên đế quốc xâm lược trước đây mà ông Đằng đã cùng với đảng cộng sản tranh đấu để đánh cho nó cút.

Như ở tượng đài Lý Thái Tổ trong ngày 19 tháng Giêng với những tên cắt đá, hiện hữu giữa những kết nối của những người đang sống trong lần tiễn đưa người đã chết này là những tên giật băng rôn, cướp vòng hoa phúng điếu.

Dù muốn dù không, dù có xem hay không xem đó là "hòa hợp hòa giải" theo bất kỳ ý nghĩa nào, đã có những tấm ván nối với nhau thành nhịp cầu bởi một số người. Cho dù đá có bị cắt, hoa có bị cướp từ thành phần côn đồ mang thẻ đỏ, cho dù có sự không đồng tình, phản đối từ những người tin rằng không thể bắt tay nhau với những người không dứt khoát 100% theo quan điểm của mình, con số của phía bên này phương trình Bị trị A + Bị trị B + Bị trị C + Bị trị... sẽ mỗi ngày một nhiều hơn. Đó là thực tế. Thực tế này là mối đe dọa to lớn cho tham vọng cai trị độc tôn và muôn năm của đảng CSVN.

IV. Những lòng Bến Hải

Điều gì xảy ra nếu mới ngày hôm qua, nhiều người sống ở bên này vĩ tuyến 17 cảm động đến rơi lệ theo hình ảnh người lính QĐND khóc cho những chiến hữu VNCH của mình dưới tượng đài Lý Thái Tổ, ngày hôm nay chợt thấy chân dung của Hồ Chí Minh treo trang trọng trong phòng khách của người bộ đội ấy?

Cũng giống như cách đây gần 2 năm, khi những người căm ghét mọi thứ thuộc về đảng cộng sản, trước đây ủng hộ cụ bà Lê Hiền Đức tranh đấu cho Dân Oan, sau đó đã có những phản ứng khác nhau khi nhìn chân dung của "Người" đã tặng cho bà cái tên Lê Hiền Đức được treo trong nhà của bà.

Cũng không bỏ qua được sự kiện nhiều người không chấp nhận và lên án ông Lê Hiếu Đằng lúc ông còn sống, đến lúc thi hài ông vẫn còn nằm ở chùa Xá Lợi về lời tuyên bố của ông với nội dung hàm ý đảng cộng sản ngày xưa tốt, bây giờ mới xấu, lý tưởng thời trai trẻ của ông là cao đẹp.

Và sẽ luôn có những người không chấp nhận ông Phạm Đình Trọng, cho dù ông có thắp ngàn nén nhang gửi đến anh linh những người lính miền Nam, cho dù ông viết cả trăm bài không thể chê vào đâu được như bài "Sự vỗ ngực kể công vô lối" mới đây... cho đến khi ông công khai viết bài lên án ông Hồ Chí Minh.

Cách nào để cùng cất bước đi trên con đường xóa bỏ, chấm dứt tội ác cùng với những người tôn thờ những thủ phạm của tội ác!?

Làm sao có thể nắm tay nhau khi tang thương cuộc đời của người này lại là hệ quả đến từ lý tưởng được cho là cao đẹp bởi người kia!?

Có thể nào một người dân xứ Huế tiếp hơi với những người đang lên tiếng tranh đấu cho sự thật, nhưng im lặng không nghe được một tiếng thở trước chiến dịch của đảng cộng sản bóp méo sự thật về tội ác Mậu Thân được trình bày qua phóng sự của đạo diễn Lê Phong Lan!?

Và tin nhau sao được trong viễn ảnh tương lai muốn đạt đến khi tương lai của người bạn đồng hành là ước mơ trở lại một thời nào đó có "đảng vinh quang", có những "người cộng sản chân chính", có những người lãnh đạo mà "tư cách" cả nước phải học, sống, chiến đấu theo gương!?

Đó là những lòng Bến Hải. Con sông với chiếc cầu Hiền Lương ấy đã không còn xẻ đất Mẹ làm hai nhưng lòng người sau hơn nửa thể kỷ vẫn mang nặng những nhánh sông khác biệt về quan điểm, nhận thức. Chính vì thế mà phương trình Bị trị A + Bị trị B + Bị trị C + Bị trị... = xóa bỏ độc tài cai trị của ĐCSVN tưởng chừng đơn giản, dễ dàng để giải nhưng thật sự là bài toán trầy da tróc vảy, sứt đầu bể trán với nhiều cuộc bút chiến, những lời lên án, những sỉ vả lẫn nhau giữa những người đang bị đảng cộng sản trói vòng kim cô màu đỏ lên đầu.

Làm thế nào để có thể chấp nhận được những khác biệt, những cái nhìn khác nhau về lý tưởng của đời tôi, đời bạn, đời anh, đời chị về những tội ác / công lao, về cha già / tội đồ dân tộc... để chúng ta có thể gầy dựng sức mạnh kết đoàn nhằm đối phó với cả một tập đoàn cai trị khổng lồ?

Câu hỏi chung nhưng những trả lời sẽ rất riêng.

V. Những con người phải sống cho tương lai

Để kết thúc bài viết này, xin gửi đến bạn đọc hình ảnh của một nhóm người. 

Họ rất trẻ. Có bạn, cha là cựu tù "cải tạo" miền Nam. Có bạn, bố đang là đảng viên cộng sản. Họ có mặt cùng nhau trong những lần biểu tình chống Tàu khựa. Họ kéo nhau đến đồn công an cứu người khi một bạn trong nhóm bị bắt. Họ đồng hành tặng quà tết cho dân oan. Họ rủ nhau thả thuyền hoa tưởng niệm các anh bộ đội hy sinh ở chiến trường Việt Trung vào mỗi tối 17 tháng Hai. Họ cùng nhau thắp nhang nhớ đến chú Ngụy Văn Thà và đồng đội của chú trong ngày 19 tháng Giêng. Họ đại diện nhau gặp Sứ quán nước ngoài để trao Tuyên bố 0258, cùng vận động ký tuyên bố của Công Dân Tự Do. Có bạn khi ngồi lại với nhau sau một ngày dài "đả đảo tàu khựa xâm lược" đã nâng ly chúc Minh râu sống mãi trong quần. Có bạn khi nhắc đến "cha già" vẫn luôn có Bác kính cẩn chống gậy đi trước, Hồ lẻo đẽo theo sau. Bạn này khi nói đến cuộc chiến trước 75 vẫn hồn nhiên với cụm từ "chiến tranh chống Mỹ chống Ngụy". Bạn kia khi nhắc đến các anh bộ đội - mà ngày hôm nay ai cũng nhận ra cũng là những thanh niên thiếu nữ phải trả giá thê thảm nhất cho đời mình trong sự nghiệp "ta đánh là đánh cho Trung Quốc, Liên Xô" của đảng cộng sản - bằng hồn nhiên câu nói của thời hậu 75 khi biểu tượng của người lính miền bắc bị vô tình đồng hóa với đảng CSVN: việt cộng răng hô mã tấu. Có bạn hãnh diện đưa cao lá cờ đỏ sao vàng trên đường phố Hà Nội. Có bạn âm thầm viết bài tung lên mạng chứng minh đó là cờ tàu cộng Phúc Kiến - nhưng khi bạn mình bị côn an xé cờ, đánh đập vẫn xông vào cứu bạn.

Họ chấp nhận, hay tạm thời chấp nhận sự khác biệt của nhau. Bởi vì trong đơn độc, trong lẻ loi, trước những áp lực hàng ngày, bước ra đường là thấy cú vọ côn an, bởi vì khát vọng phải thay đổi tương lai cuộc đời của chính họ và của thế hệ mai sau, họ phải nắm tay nhau.

Nắm tay nhau, đối với họ, trong thực tế đời sống đầy bụi bặm, khói xe, giữa những tiếng còi không còi nào chịu nghe còi nào, và tràn ngập đường phố những băng rôn đảng cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm, họ không thể thu mình trong những thảo luận trên những bàn phím yên tĩnh và sạch sẽ để nói về hòa và giải. Nắm tay nhau đã trở thành nhu cầu sống còn, để có thể bước được thêm một bước trên con đường gian nan mà các bạn ấy chọn, con đường mà các bạn chia sẻ chung một đích đến: xóa bỏ độc tài và xây dựng dân chủ. 

Và họ tin rằng sự thật, chân lý chỉ thức tỉnh bởi tự mỗi người - theo thời gian, theo quá trình nhận thức, bởi ánh sáng thông tin và sự tự giải phóng của cá nhân ra khỏi tấm sương mù dày hơn nửa thế kỷ được cất công xây dựng bởi bộ máy tuyên giáo khổng lồ và nền giáo dục nhồi sọ của đảng búa liềm.  

Trong số họ, nhiều người đã từng "bị" mời vào ngồi đối diện với những tên cắt đá, những kẻ cướp hoa. Chẳng có gã cướp hoa, thằng cắt đá nào nào hỏi họ rằng "đứa nào tin yêu vào bác Hồ vĩ đại" hoặc đứa nào nghe lời xúi dại của "thằng" Thiệu "đừng nghe những gì cộng sản nói, hãy nhìn những gì cộng sản làm". Tất cả, dù là con "ngụy" hay cháu chít đảng viên đều được phát không cho một cái mũ với 2 chữ: "phản động". Nhưng mỗi người trong họ đều bước ra khỏi đồn côn an với nụ cười rất phản động trên môi, vì đang luôn chờ đón họ là những người bạn đồng hành có những hệ lụy quá khứ khác nhau nhưng tương lai là một.

Họ nắm tay nhau để nương nhau sống còn và "hòa hợp hòa giải" đối với họ chỉ là những ngôn từ, chỉ là những bài viết vô bổ - như bài viết này.

Vũ Đông Hà