Các tiến bộ nhỏ tại Liên Hiệp Quốc về kho vũ khí hóa học Syria

Ảnh chụp một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc tại New York.

REUTERS/Allison Joyce

Trọng Nghĩa

Năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, họp lại tại New York ngày 25/09/2013, đã tiến được một số bước trong việc tìm thỏa hiệp về những điểm chính yếu trong nghị quyết về việc giải thể kho vũ khí hóa học của Syria. Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để nói là « ngũ cường » đã đạt đến thỏa thuận. Phía Nga cho rằng vẫn còn nhiều điều cần thảo luận tiếp tục.
Đặc phái viên Anne Corpet tường trình từ New York :
« Cuộc đàm phán rất chậm, chỉ tiến được được những bước rất nhỏ, với hy vọng và những gáo nước lạnh chen lẫn vào nhau. Hai nhà ngoại giao phương Tây vào chiều hôm qua, 25/09/2013, đã phấn khởi tuyên bố : « Chúng tôi đang cận kề một thỏa thuận ». Tuy nhiên, phát ngôn viên của phái đoàn Nga tại Liên Hiệp Quốc đã đáp trả ngay lập tức : « Phương Tây chỉ mơ tưởng hão huyền ».
Tuy nhiên, dưới áp lực của Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon – đã mời năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an ăn trưa để thúc đẩy họ hành động – một vài tiến bộ như đã được ghi nhận.
Mátxcơva đã sẵn sàng chấp nhận là trong trường hợp không tuân thủ thỏa thuận, một nghị quyết thứ hai sẽ được thông qua trong khuôn khổ Chương 7 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc vốn dự trù các biện pháp trừng phạt . Điều này sẽ được ghi trong văn bản của nghị quyết đầu tiên. Đó là một bước tiến vì cho đến nay, chỉ cần gợi đến Chương 7 là phía Nga đã dứt khoát trả lời không.
Vấn đề đưa thủ phạm của vụ tấn công hóa học ra trước công lý cũng trên đường được giải quyết. Tuy nhiên, theo thừa nhận của một nhà ngoại giao, vẫn còn nhiều điều phải làm trước khi có kết quả. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc tuy nhiên không ngừng duy trì áp lực, kể cả trên vấn đề giải pháp chính trị.
Vào ngày 27/09/2013 ông sẽ tổ chức một cuộc họp khác của các thành viên thường trực Hội đồng Bảo an, lần này về Hội nghị Geneva 2, từng được loan báo vào tháng Năm vừa qua, nhưng chưa ấn định được ngày triệu tập.
Tại chỗ, đoàn thanh tra Liên Hiệp Quốc trở lại Syria ngày 26/09 để xác minh những cáo buộc của chế độ Damascus và phe đối lập về vũ khí hóa học.
Ngoài ra, 13 nhóm chiến binh Hồi giáo đã thông báo họ sẽ không còn tuân lệnh của Liên minh Quốc gia Syria, phong trào đối lập chính trị được phương Tây và các nước vùng Vịnh hỗ trợ. Các lực lượng Hồi giáo này tạo thành một liên minh mới với một nhóm có liên hệ với Al Qaeda