Thông điệp gì từ vụ bắt giam luật sư Nguyễn Văn Đài?

Người chuyể bài: Lý Văn Hợp

Tác giả Nguyẽn Vũ Bình

Ngày 2015.12.19

Luật sư Nguyễn Văn Đài (phía trước) và Luật sư Lê Thị Công Nhân (phía sau) tại Tòa án Nhân dân Hà Nội hôm 11/5/2007

Sáng ngày 16/12/2015, luật sư Nguyễn Văn Đài bị cơ quan an ninh điều tra bộ Công an tống đạt quyết định khởi tố, bắt tạm giam 4 tháng theo điều 88 của Bộ luật Hình sự. Điều lạ là thông tin về vụ bắt giam luật sư Nguyễn Văn Đài lại được báo chí chính thống đưa tin, cùng lúc với sự việc bắt giữ đang diễn ra, tức là sáng ngày 16/12. Có thể nói, tất cả đều sững sờ và hết sức bất ngờ trước sự kiện này. Đã có nhiều suy đoán về nguyên nhân vụ bắt giữ, cũng như những thông điệp nào được gửi gắm vào quyết định gây sốc, rất bất thường như vậy.

Trước hết, chúng ta cần tìm hiểu và phân tích về luật sư Nguyễn Văn Đài, xu hướng mà luật sư Đài đại diện, tầm ảnh hưởng và những vấn đề liên quan. Luật sư Nguyễn Văn Đài là người đấu tranh dân chủ lâu năm, đã từng bị án 4 năm tù với tội danh tuyên truyền chống nhà nước Xã hội Chủ nghĩa (điều 88), có uy tín lớn trong phong trào dân chủ. Luật sư Nguyễn Văn Đài cũng là người có mối quan hệ quốc tế sâu rộng bậc nhất trong phong trào dân chủ hiện nay. Nhưng Nguyễn Văn Đài, trong nhiều bài viết và hoạt động, cũng như trao đổi, lại là người mong muốn có sự chuyển hóa bên trong nội bộ đảng cộng sản Việt Nam. Đồng thời Anh cũng là người có quan điểm ôn hòa trong đấu tranh, ví dụ gần đây nhất là việc ủng hộ Việt Nam được vào TPP. Như vậy, có thể nói rằng, luật sư Nguyễn Văn Đài là người đấu tranh có uy tín lớn, mong muốn chuyển đổi thể chế từ bên trong nội bộ, có quan hệ quốc tế sâu rộng.

Bối cảnh hiện nay của Việt Nam có gì đặc biệt, và điều gì làm đảng cộng sản Việt Nam lo ngại nhất? Sự kiện mà ai cũng biết, đó là đại hội toàn quốc đảng cộng sản Việt Nam sắp diễn ra. Nhưng bối cảnh hiện nay của Việt Nam vô cùng đặc biệt. Thứ nhất, nền kinh tế suy sụp tới mức nguy ngập, biểu hiện rõ nhất là việc các ngân hàng thương mại được mua với giá 0 đồng (một hình thức né tránh tuyên bố phá sản), và sự kiện hai tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu cạn kiệt ngân sách...Thứ hai, sự mở rộng và sức lan tỏa của hệ thống Internet và mạng xã hội đã đi vào từng ngõ ngách cuộc sống, đã thức tỉnh rất nhiều người, và lan tỏa tới những cấp lãnh đạo cao nhất. Sức mạnh của cộng đồng mạng xã hội còn hình thành trào lưu dư luận tiến bộ, phản biện xuất sắc các quan điểm, đường lối, hành động, phát ngôn sai trái và cổ vũ, tưởng thưởng cho những tư tưởng cởi mở, dân chủ cả trong và ngoài guồng máy đảng và nhà nước. Thứ ba, sức ép quốc tế ngày càng gia tăng theo cùng các điều kiện về hợp tác phát triển, ví dụ các điều kiện để tham gia TPP...

Tổng hợp những yếu tố trên, điều mà đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam lo ngại nhất, đó chính là sự phất cờ trong nội bộ đảng nhân dịp đại hội đảng toàn quốc sắp diễn ra. Với những bối cảnh về kinh tế, xã hội và dư luận như vậy, việc phất cờ trong nội bộ đảng cộng sản là nguy cơ hiển hiện. Chỉ cần một nhóm nhỏ, biết cách vận dụng sức mạnh truyền thông, sức mạnh dư luận và quốc tế sẽ thành công mỹ mãn. Đây là vấn đề sinh tử của đảng cộng sản Việt Nam. Chính vì vậy, việc ra tay ngăn cản xu hướng này là một nhiệm vụ cấp bách, chiến lược của đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam.

Việc nhắm vào luật sư Nguyễn Văn Đài, một biểu tượng dân chủ, ôn hòa và mong muốn chuyển đổi thể chế từ bên trong nội bộ là thông điệp gửi tới tất cả những ai đang manh nha có ý tưởng, hoặc kế hoạch phất cờ trong nội bộ. Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới nhiều khía cạnh, lĩnh vực khác nhau của Việt Nam. Nhưng ngăn chặn sự ly khai, phất cờ trong nội bộ và bảo đảm đại hội đảng toàn quốc diễn ra suôn sẻ theo quan điểm giữ vững độc quyền lãnh đạo của đảng cộng sản Việt Nam vẫn là ưu tiên hàng đầu của đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam.

Như vậy, đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam đã kiên quyết vứt bỏ cơ hội cuối cùng để chuyển đổi thể chế một cách êm đẹp. Đó có lẽ cũng là minh chứng hùng hồn cho luận điểm: cộng sản không thể thay đổi mà chỉ có thể xóa bỏ.

Hà Nội, ngày 17/12/2015