Ngô Nhân Dụng - Hiện
giờ chắc ai cũng đang chú ý tới bản tin chính quyền Trung Quốc đưa
chiếc hàng không mẫu hạm duy nhất của họ vào diễu võ dương oai trong
vùng Biển Ðông.
Nhưng
thực sự nó đáng sợ hay không? Nó có mạnh bằng đạo quân 100,000 binh sĩ
với 10,000 ngựa giống Thiểm Tây, và 200,000 dân phu phục dịch mà Tống
Thần Tông sai Quách Quỳ và Triệu Tiết đưa sang tấn công nước ta năm 1077
hay không? Ai cũng nhớ, sau khi gặp quân đội Việt Nam của Lý Thường
Kiệt, hai tướng báo cáo về triều rằng: Binh sĩ và dân phu đã chết một
nửa. Các ông tướng giải thích: Chúng chết vì bệnh tật.
Một chiếc tàu sân bay đi giữa biển thì không lo
lính tráng mắc bệnh dịch. Nhưng nó sẽ phải lo đối phó với phi cơ chiến
đấu của những nước trong vùng (Phi Luật Tân và Việt Nam chẳng hạn). Nếu
chẳng may có chiến tranh, những máy bay của các nước bị Trung Quốc đe
dọa có thể cất cánh từ những phi trường trên đất liền, được tiếp tế
nhiên liệu và bom đạn ngay gần nơi chiến trường, chắc không yếu sức hơn
những máy bay trên chiếc tầu sân bay (chữ tầu sân bay nghe giản dị hơn
chữ hàng không mẫu hạm, mà lại là chữ Việt, rất nên dùng). Một chiếc tầu
sân bay mà không có đủ một hạm đội hộ tống thì giống như con vịt lênh
đênh trên mặt hồ làm đích cho máy bay bên địch tập bắn hoặc thả bom!
Chuyện tầu sân bay không đáng quan tâm. Cho nên
muốn nói chuyện Trung Quốc bây giờ thì chuyện kinh tế đáng chú ý nhất;
nó lớn hơn chuyện bà Cốc Khai Lai bị án tử hình treo! Kinh tế Trung Quốc
đang chạy với tốc độ chậm chạp nhất kể từ 2009 đến nay. Với tình trạng
kinh tế Mỹ vẫn chưa phục hồi sức khỏe, khu vực đồng euro đang khủng
hoảng, hàng Trung Quốc bán ra chậm hơn, trong khi giới tiêu thụ trong
nước vẫn chưa dư tiền tiêu xài. Kinh tế Trung Quốc đang trì trệ đáng lo
ngại. Tuy hiện giờ tỷ lệ tăng trưởng vẫn là 7.6% một năm (trong ba tháng
quý thứ nhì 2012), nhưng tốc độ giảm đột ngột nếu so sánh với tỷ lệ
trên 10% trước đây khiến nhiều xí nghiệp xính vính.
Các xí nghiệp không tuyển thêm nhân viên và công
nhân nữa. Số xuất cảng gần như đứng khựng lại không lên được. Nhập cảng
cũng xuống, đáng kể nhất là các nguyên liệu như sắt dùng để chế thép.
Bởi vì các công ty chỉ mua nguyên liệu và bộ phận về khi tin rằng sẽ bán
được hàng; nay viễn ảnh bán hàng đang đen tối. Giá nhà cửa đã xuống đều
đều từ khi ông Ôn Gia Bảo đạp chân thắng, hạn chế không cho mua căn nhà
thứ hai; vì ông muốn chặn đứng đầu cơ trong thị trường địa ốc. Mối lo
lắng về kinh tế khiến nhiều người chuyển tiền ra nước ngoài.
Một nguồn tăng trưởng quan trọng nhất của kinh
tế Trung Quốc là nhờ xuất cảng. Trong Tháng Sáu, số xuất cảng đã tăng
11% so với tháng trước; sang Tháng Bẩy chỉ tăng 1% so với Tháng Sáu. Các
công ty xuất cảng sử dụng hàng trăm triệu công nhân. Công nhân đang đòi
lương cao hơn, trong khi hàng bán không tăng, nhiều xí nghiệp đã phá
sản. Báo China Times (Trung Quốc Thời Báo) cho biết đang có 46 xưởng
đóng tầu lo phá sản, vì số bán giảm mất một nửa. Sau tin báo động này,
chắc chính phủ Bắc Kinh sẽ đem tiền ra cứu, nhưng cứu cho các xí nghiệp
tiếp tục chạy mà hàng vẫn không bán được thì đúng là “Gánh vàng đi đổ
sông Ngô!”
Trung Quốc được gọi là “nhà sản xuất của thế
giới” (trong khi dân Mỹ được gọi là nhà tiêu thụ của thế giới). Nhưng vì
số giấy đặt hàng giảm, số hàng chế hóa ở Trung Quốc trong bẩy tháng qua
tăng với tốc độ chậm nhất, và sang Tháng Tám thì không tăng nữa mà bắt
đầu giảm bớt. Người ta đo lường sức khỏe của ngành chế hóa
(manufacturing) bằng một chỉ số. Trong Tháng Năm, chỉ số PMI là 50.4,
sang Tháng Sáu xuống 50.2; qua Tháng Bẩy xuống nữa, thành 49.3; nhưng
chỉ số PMI Tháng Tám tụt xuống nữa, chỉ còn 47.8. Chỉ số PMI (Purchasing
Managers Index), do Ngân Hàng Hồng Kông Thượng Hải (HSBC) tính toán,
khi PMI xuống dưới 50 là dấu hiệu số sản xuất sắp xuống.
HSBC là một ngân hàng tư quốc tế cho nên công bố
các số thống kê. Chính phủ Bắc Kinh thì chỉ muốn che giấu. Ủy Ban An
Ninh Công Cộng đã ra lệnh các thành phố không được công bố thống kê về
số xe đăng bộ (car registration). Vì sợ người ta biết xe hơi đang ế
hàng. Lần cuối cùng có số thống kê về các căn hộ trong chung cư
(apartment) bỏ trống là năm 2008. Từ đó tới nay không có con số nào cả!
Những các nhà báo ngoại quốc quen nghề điều tra kinh tế vẫn tiết lộ được
tình cảnh trì trệ trong cả hai ngành, xe hơi và nhà cửa. Ðó là hai
ngành ảnh hưởng mạnh nhất đến sức khỏe cả nền kinh tế (coi nước Mỹ thì
biết). Bởi vì khi người ta mua xe mới thì không phải chỉ có các hãng xe
kiếm lời mà tất cả các xí nghiệp lớn nhỏ cung cấp phụ tùng, bộ phận làm
chiếc xe đều có cơm ăn. Mua nhà cũng vậy, ai cũng phải lo mắc điện, ống
nước, sắm sửa đồ đạc và trang hoàng, tu bổ căn nhà.
Các nhà báo đi thăm những sàn bán xe (car
dealers), hỏi chuyện mấy câu cũng thấy được là số xe ế được nằm ụ lên
cao. Làm tính cộng lại, người ta thấy từ Tháng Mười Hai năm ngoái đến
Tháng Sáu năm nay, số xe nằm ụ tăng từ 1.3 triệu lên 2.2 triệu. Số “tồn
kho” tăng thêm là 900,000 chiếc xe, đã tăng hơn 70%. Cho nên các công ty
sản xuất xe hiện chỉ hoạt động 65% sức sản xuất bình thường. Một xưởng
làm xe phải hoạt động 80% mới hy vọng có lời. Các đô thị lớn ở Trung
Quốc đang lo nạn kẹt xe, đã đưa ra nhiều biện pháp hạn chế việc mua xe,
góp phần vào cảnh trị trệ của thị trường bán xe. Giá nhà cửa xuống thì
ai cũng biết từ lâu, và các công ty xây cất cũng giảm bớt hoạt động.
Công nhân ngành xây dựng đang mất việc.
Các công ty tư vấn kinh doanh đi nghiên cứu để
cung cấp tài liệu cho giới đầu tư quốc tế cho biết kho chứa tất cả các
thứ hàng hóa ở các nhà bán sỉ và bán lẻ đang tăng lên, vì hàng bán quá
chậm; trong khi nhà sản xuất vẫn tống hàng đến cho họ. Số hàng tồn kho
trong Tháng Tám tăng lên với một tốc độ cao nhất kể từ khi số thống kê
này được chính phủ tính toán vào năm 2004. Phỏng vấn các nhà sản xuất và
nhà buôn sỉ người ta được biết từ năm ngoái sang năm nay, số bán đã
giảm trong nhiều mặt hàng: máy hút không khí ẩm (dehumidifiers), ống dẫn
trong hệ thống quạt thông không khí (ventilation systems), bàn thu điện
mặt trời (solar panels), đà thép làm trần nhà, và cả khăn vải trải
giường nữa. Tất cả những món hàng trên liên hệ đến việc mua nhà hay xây
nhà mới!
Chính quyền Bắc Kinh cố che đậy những nhược điểm
trên đây để dân không lo lắng, hoảng hốt. Ngay phương pháp làm thống kê
cũng được sửa đi sửa lại để che giấu cảnh xuống dốc. Nhưng chỗ nhược
nặng nề nhất là trong hệ thống ngân hàng. Các ngân hàng quốc doanh lớn
nhất (nhà nước nắm đại đa số cổ phần) đều chồng chất nợ xấu, khó đòi
được. Nhưng họ tìm cách làm cho các tỷ số nợ xấu giảm đi bằng trò phù
thủy.
Thí dụ tại Ngân Hàng Công Thương (ICBC) năm 2004
có 21% số tiền cho vay được liệt kê là nợ xấu. Năm nay, tỷ lệ xuống chỉ
còn 1%. Hai ngân hàng khác, Trung Quốc Ngân Hàng và Trung Quốc Kiến
Thiết Ngân Hàng cũng có tỷ lệ 16% và 17% nợ xấu, nay chỉ còn 1% thôi?
Làm cách nào các ngân hàng giảm bớt nợ xấu nhanh như vậy?
Nhìn vào sổ sách của ICBC thì người ta thấy ngân
hàng này có một món tài sản lớn 313 tỷ đồng Nguyên, gọi là “Trái phiếu
Hoa Dong.” Ðó là những trái phiếu do công ty tài chánh Hoa Dong Tư Sản
Quản Lý Công Ty phát hành. Tức là ICBC mua trái phiếu của Hoa Dong, đưa
313 tỷ Nguyên cho họ.
Rồi sau đó, ngay lập tức công ty Hoa Dong bỏ
tiền ra mua các món nợ xấu của ICBC. Thoáng một cái, số nợ xấu của ICBC
biến gần hết. Hoa Dong mua của nợ về làm gì? Không ai cần biết, đòi nợ
được thì đòi, không thì thôi. Vì đó là một công ty do Bộ Tài Chánh làm
chủ quản! Tóm lại, đảng Cộng Sản Trung Quốc làm phép cho các món nợ xấu
của các ngân hàng biến mất. Những nó chỉ chạy từ chỗ này sang chỗ khác
mà thôi! Ðến khi các trái phiếu Hoa Dong đáo hạn, làm sao ICBC lấy lại
được tiền đầu tư, sẽ tính sau!
Một thứ nợ xấu không bao giờ đòi được nữa là do
các ngân hàng cho các chính phủ địa phương vay, trong chương trình “kích
thích kinh tế” của Bắc Kinh, từ năm 2009. Tổng số tiền kích thích lên
tới $1,500 tỷ. Phần lớn là các ngân hàng đưa cho các tỉnh, các huyện xây
cất gì đó, không cần biết có cần hay không, và có ích lợi gì hay không.
Xây dựng xưa nay vẫn là món chi tiêu dễ rút ruột nhất!
Cả nền kinh tế và hệ thống ngân hàng của Trung
Quốc hiện nay như vậy đó. Ðó là một chiếc hàng không mẫu hạm đang bị
lủng nhiều lỗ, không biết làm sao cứu. Tất nhiên, chính quyền cộng sản
Trung Quốc vẫn còn tiền để bơm thêm cho kinh tế tiếp tục chạy, ít nhất
từ đây cho đến cuối năm, khi Hồ Cẩm Ðào và Ôn Gia Bảo hết nhiệm kỳ.
Nhưng sau đó, sẽ ra sao thì không biết được.
Ðây không phải là một tin vui đối với người Việt
Nam cũng như người Mỹ. Nếu kinh tế Trung Quốc xuống thì cả thế giới
cũng sẽ xuống, vì kinh tế Mỹ cũng như Châu Âu vẫn phải xuất cảng. Mà một
nước nhập cảng nhiều hạng nhất hiện nay là Trung Quốc!
Ðiều người ta mong ước là kinh tế Trung Quốc sẽ
xuống từ từ, đừng có sập nhanh quá. Chúng ta chúc dân Trung Hoa gặp
nhiều may mắn. Và xin đừng giở trò đem tàu máy bay ra dọa láng giềng
nữa. Dọa làm gì, vô ích. Năm 1078, sau khi một nửa số quân sĩ nhà Tống
chết (vì bệnh thời khí!) và một nửa còn lại “khai bệnh,” Tống Thần Tông
đã cho rút quân về ngay. Bởi vì lúc đó nhà Tống cũng đang lo quân nước
Tây Hạ và nước Liêu tấn công. Ðảng Cộng Sản Trung Quốc nên để sức lo
kinh tế hơn là đi hăm dọa các nước láng giềng!
0 comments:
Post a Comment