Cuộc sống trong những “CHIẾC HỘP”

Smonline - 06/09/2015

Những người Hà Nội đi xa, kẻ nhớ mùa thu vàng, người vấn vương hương hoa sữa, kẻ lại thèm món bún chả, cốm vòng chỉ Hà Nội mới ngon… Nhưng với những ai đã sống ở Hà Nội từ những năm 60, 70 trở lại đây, hẳn không thể quên tuổi thơ gắn liền với những “chiếc hộp” – những khu nhà tập thể xây từ thời kỳ bao cấp – vẫn đương ẩn hiện trong thành phố ngập lối kiến trúc Tây phương hiện đại.

Có ai nhớ, mỗi buổi chiều, bọn trẻ lại tụ tập nô đùa với nhau dưới vỉa hè của khu tập thể cũ ấy, nơi đã gắn bó với chúng trong suốt thời ấu thơ...

Hà Nội trong mắt tôi, đâu đó trong những khu dân cư nằm gọn lỏn giữa những ngôi nhà hiện đại, vẫn còn xen kẽ một vài khu tập thể như thế này: tường vôi vàng cũ tróc long, những cánh cửa gỗ màu xanh, chiếc cầu thang với lối dắt xe lên xuống khu tập thể 4-5 tầng, chuồng chim-chuồng cọp, những quả “bom” nước di động đặt trên nóc mỗi tòa nhà... Chúng như hai "thế giới" khác nhau đang cùng tồn tại song song... Ngắm cảnh bình yên, cổ điển, gợi thời xưa cũ đấy nhưng đã mang tính nhem nhuốc, xuống cấp và hư hại quá rồi. Công trình thì "hết đát" sử dụng từ lâu, người dân thì thả sức “sáng tạo” trên căn hộ của mình với đủ hoạt động đục phá, cơi nới mở rộng không gian sống vốn eo hẹp.

Ước tính, hiện nay tại Hà Nội có khoảng 23 khu tập thể cũ (4-5 tầng) và hơn 10 khu tập thể cổ thấp tầng (1-2 tầng) nằm rải rác ở các tuyến phố khác nhau. Các khu tập thể cũ này được xây dựng chủ yếu từ những năm 1960 đến 1980 của thế kỷ trước.


Đố bạn biết dãy nhà tập thể này ở Hà Nội theo trường phái kiến trúc nào?


Lối dắt xe lên xuống chính giữa cầu thang đặc trưng của các khu tập thể cũ tại Hà Nội: tối, nhỏ và hẹp.

Với mong muốn mang tới cho người xem cái nhìn chân thực, rõ nét về cuộc sống tại những khu tập thể “rất Hà Nội” này, nhóm bạn trẻ MyHanoi đã thực hiện một dự án mang tên Cuộc sống trong những “CHIẾC HỘP”. Qua những bức ảnh chụp về không gian thường nhật diễn ra quanh những “đặc sản kiến trúc” chỉ có tại Hà Nội, chúng ta dường như được cùng sống cuộc sống của nhiều thế hệ nơi đây với đủ cung bậc cảm xúc. Trong những "cái hộp" tồi tàn chỉ tầm 15 – 20m2 tưởng chừng khó có thể ở được, vẫn tồn tại vô số hộ gia đình sinh sống, làm việc tại đây với đủ tâm trạng buồn vui xen lẫn tiếng cười, tiếng khóc và bao bi hài chuyện cuộc sống.

Ban công được các hộ gia đình tận dụng phơi quần áo và treo đủ mọi thứ lên trên đó,nom thiệt giống những chiếc hộp màu sặc sỡ.


Từ những chiếc “lồng chim”…


… đến những “chuồng cọp”, nhà đeo ba lô.


Thiên đường của khu tập thể cũ dành cho trẻ con – sân chơi rộng rãi thênh thang tha hồ chạy nhảy – giờ ở Hà Nội hiếm biết bao…


Nắng chiều


Đặc sản đường ống dẫn nước và “mỳ ống” dây điện của Hà Nội.


Môi trường sống tạm bợ tại các khu tập thể.

Thành lập năm 2006 bởi anh Ngô Quý Đức, MyHanoi là tổ chức phi lợi nhuận của những người có tình yêu dành cho Hà Nội. Nhóm là đơn vị phát động và thực hiện các phong trào liên quan đến việc nghiên cứu, bảo tồn và phát triển các giá trị, nét đẹp văn hóa của Hà Nội nhằm giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về mảnh đất ngàn năm văn hiến này và đóng góp một phần công sức giúp Hà Nội phát triển hơn. Các dự án nổi bật do MyHanoi thực hiện: “Đề án nghiên cứu, khảo sát và tìm hiểu thông tin về Lễ hội truyền thống tại các làng thuộc khu vực Hồ Tây”; “Em tập làm nghệ nhân”; “Việt Nam: Ký ức qua những hình ảnh”…

Q. Linh