Lời người dịch: Thủ tướng Anh Salisbury hay còn
gọi Lord Salisbury đọc diễn văn bàn về ngoại giao Anh vào ngày 4 tháng
Năm, 1898. Thông điệp cốt lõi của bài diễn văn là những quốc gia yếu sẽ
ngày càng yếu và những quốc gia mạnh sẽ ngày càng mạnh. Số phận bi kịch
của những quốc gia yếu mà ông gọi là những quốc gia chết là điều ai cũng
đoán được. Việt Nam hiện nay là quốc gia đang chết. Và con đường duy
nhất để thay đổi số phận tất yếu đang chờ đợi quốc gia thân yêu của
chúng ta là chúng ta phải thay đổi thể chế cộng sản qua con đường đấu
tranh bất bạo động. Sự thành công hay thất bại của công cuộc đấu tranh
cho tự do và dân chủ sẽ quyết định tương lai Việt Nam như một thuộc địa
mới của Trung Quốc hay như một quốc gia sẽ sống như đã từng sống can
trường suốt hơn bốn ngàn năm qua. Trách nhiệm cứu nước khỏi bị diệt vong
là trách nhiệm thiêng liêng của tất cả mọi người mang chung dòng máu
Việt.
Ta có thể tạm phân chia những quốc gia trên thế giới thành những quốc
gia sống và những quốc gia chết. Một bên ta có những cường quốc có sức
mạnh rất lớn, tăng gia sức mạnh mỗi năm, tăng gia của cải, tăng gia
thuộc địa, tăng gia sự hoàn thiện của tổ chức của họ. Đường sắt đã cho
họ sức mạnh tập trung vào bất kỳ lúc nào toàn bộ sức mạnh quân sự của
dân chúng và tập họp quân đội có tầm vóc và sức mạnh mà những thế hệ
trong quá khứ không bao giờ mơ tưởng đến. Khoa học đã đặt vào tay những
quân đội này những vũ khí tiêu diệt càng ngày càng hiệu quả, và vì thế
tăng thêm sức mạnh đáng sợ cho những người có cơ hội xử dụng chúng.
Bên cạnh những tổ chức tuyệt vời này có nhiều cộng đồng mà tôi chỉ có
thể cho là chết, mặc dù hình dung từ này tất nhiên áp dụng cho những
quốc gia này theo những mức độ rất khác nhau. Trong những quốc gia chết
này sự vô tổ chức và suy đồi đang tăng gần như nhanh bằng với sự tập
trung và sức mạnh ngày càng cao đang tăng ở các quốc gia sống mà tồn tại
bên cạnh họ. Suốt hàng chục năm trời họ càng lúc càng suy yếu hơn,
nghèo nàn hơn, và càng không có những người tài giỏi lãnh đạo hay những
thể chế mà họ có thể tin tưởng, rõ ràng tiến càng lúc càng gần đến số
phận của họ nhưng vẫn bám chặc kỳ lạ vào cuộc sống họ có. Ở những nước
này sự cai trị tàn tệ không chỉ không sửa được, mà còn càng lúc càng tệ
hại hơn. Xã hội họ, và xã hội chính thức, chính quyền,đa phần là thối
nát, cho nên không có cơ sở vững chắc cho bất kỳ hy vọng nào về cải cách
hay phục hồi.
Tất nhiên tôi không thể nào tiên đoán tình trạng này có thể kéo dài bao
lâu. Tôi chỉ có thể chỉ ra rằng quá trình này đang diễn ra, những quốc
gia yếu càng trở nên yếu hơn, và những quốc gia mạnh càng trở nên mạnh
hơn. Chẳng cần tiên đoán tài giỏi nào để chỉ ra kết quả tất yếu phải có
của quá trình chung ấy. Vì lý do này hay lý do khác- từ sự cần thiết
của chính trị hay dưới cái cớ nhân đạo giả dối - những quốc gia sống dần
dần sẽ xâm chiếm lãnh thổ của những quốc gia chết.
Nguồn: Trích dịch từ báo Daily Mall and Empire ngày 21/5/1898.
Bản tiếng Việt:
0 comments:
Post a Comment