Duc H. Vu's Blog: Tại sao TQ không chịu ra tòa án quốc tế?

Monday, May 14, 2012

Tại sao TQ không chịu ra tòa án quốc tế?

Binh lính Philippines lục soát tàu cá Trung Quốc tại Scarborough

Trung Quốc tố cáo Philippines 'quấy nhiễu' tàu cá của họ tại ngư trường truyền thống

Trước các buộc của phía Philippines rằng Trung Quốc không dám đưa vấn đề tranh chấp tại bãi cạn Scarborough ra phân xử tại tòa án quốc tế vì đòi hỏi chủ quyền của nước này là vô lý, phía Trung Quốc đã đưa ra câu trả lời.

Bãi cạn hiện đang có tranh chấp được quốc tế gọi là Scarborough, trong khi phía Philippines gọi là Panatag còn Trung Quốc gọi là Hoàng Nham.

Hãng tin Tân Hoa Xã của Trung Quốc hôm Chủ nhật ngày 13/5 cho rằng đề xuất của phía Philippines không có cơ sở pháp lý và không hề là giải pháp thỏa đáng cho bế tắc hiện nay.

Bốn lý do mà Tân Hoa Xã đưa ra để phản bác đề xuất này của Philippines là Công ước quốc tế về luật biển năm 1982 không có hiệu lực với các tranh chấp chủ quyền, Trung Quốc không có nghĩa vụ phải ra tòa, bản thân Hoa Kỳ cũng chưa phê chuẩn công ước này và động cơ thật sự của đề xuất này là làm mất mặt Trung Quốc.

Cựu đại sứ lên tiếng

“Kể từ khi Trung Quốc từ chối đưa tranh chấp ra tòa án quốc tế, một số hãng truyền thông đã diễn dịch hành động này của Trung Quốc là sợ bị thua kiện,” Tân Hoa Xã cho biết.

Điều lạ lùng là Tân Hoa Xã dẫn lời một nhà phân tích của chính Philippines để phản bác đề xuất của nước này – cựu đại sứ Philippines tại Athens Rigoberto Tiglao.

“Tổng thống Benigno Aquino và các quan chức của ông đang than phiền với thế giới rằng Trung Quốc từ chối giải quyết tranh chấp thông qua Tòa án quốc tế về UNCLOS,” Tân Hoa Xã dẫn lại bài viết của ông này đăng trên trang mạng của nhật báo Philippines Inquirer.

"Ông ấy (Tổng thống Aquino) quả quyết rằng tranh chấp sẽ được giải quyết thông qua một tòa án vốn không có quyền tài phán đối với vấn đề này. Vị tổng thống này sẽ làm cho chúng ta trở thành trò cười cho thế giới."

Rigoberto Tiglao, cựu đại sứ Philippines tại Athens

“Có một ngạc nhiên cho họ: bản thân Philippines cũng không nằm trong công ước này khi nói về các tranh chấp chủ quyền như ở bãi cạn Scarborough,” cựu Đại sứ Tiglao cho biết.

Tân Hoa Xã dẫn lại lời ông này chỉ ra rằng khi phê chuẩn công ước vào năm 1984, Manila đã nói rõ rằng công ước này không được áp dụng cho các tranh chấp chủ quyền của nước này. Nói cách khác, một khi có dính dáng đến các tranh chấp chủ quyền thì phía Philippines sẽ coi công ước này là vô giá trị.

“Aquino không hề đề cập đến điều này khi ông ấy đề xuất để cho tòa án quốc tế phân xử,” Tân Hoa Xã nói.

Lý do thứ hai, Tân Hoa Xã dẫn lời ông Du Bình, giảng viên luật tại Đại học Bắc Kinh, là Bắc Kinh không có nghĩa vụ phải chấp thuận một đề xuất như thế của phía Manila.

Tân Hoa Xã dẫn lại lập luận của ông này là hồi năm 2006, chính phủ Trung Quốc đã trình lên Liên Hiệp Quốc một tuyên bố bằng văn bản nói rõ rằng Trung Quốc không chấp nhận vai trò trọng tài quốc tế ‘như nêu trong khoản 2 chương 15 của UNCLOS trong các tranh chấp có liên quan đến ranh giới lãnh hải và các hoạt động quân sự’.

Vào lúc đó, Bắc Kinh đã khẳng định chủ quyền đối với đảo Hoàng Nham ở Nam Hải (Biển Đông), ông Du Bình cho biết, điều này có nghĩa rằng ngay cả khi Philippines đưa tranh chấp ra tòa án quốc tế, thì Trung Quốc cũng không có nghĩa vụ phải ra tòa.

Trong khi đó, Tân Hoa Xã cũng dẫn lời cựu Đại sứ Tiglao rằng nếu xem qua cả thảy 19 vụ việc được đưa ra tòa án UNCLOS kể từ năm 1997 thì sẽ thấy rằng các tranh chấp hàng hải chứ không phải tranh chấp chủ quyền mới nằm trong phạm vi thụ lý của tòa án này.

Làm bẽ mặt Trung Quốc?

Cuộc biểu tình chống Trung Quốc của người dân Philippines

Căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines ngày càng dâng cao

Tân Hoa Xã cũng nghi ngờ động cơ thật sự đằng sau đề xuất của phía Philippines.

“Philippines nói rằng họ sẽ đưa vụ việc ra tòa một mình nếu Bắc Kinh cứ một mực từ chối đề xuất của họ,” hãng tin này nói.

“Điều mâu thuẫn là Manila đang tìm kiếm một giải pháp mà họ từng tuyên bố không thừa nhận đặt ra câu hỏi về động cơ thật sự đằng sau động thái hung hăng này của họ,” Tân Hoa Xã đặt vấn đề.

Hãng tin này cũng dẫn lời của hai ông Tiglao và Du Bình để hậu thuẫn cho lập luận của mình.

“Ông ấy (Tổng thống Aquino) quả quyết rằng tranh chấp sẽ được giải quyết thông qua một tòa án vốn không có quyền tài phán đối với vấn đề này. Vị tổng thống này sẽ làm cho chúng ta trở thành trò cười cho thế giới,” Tiglao nói.

Còn theo lời ông Du thì chiến thuật này của Philippines là nhằm để làm phức tạp thêm vấn đề thay vì giảm căng thẳng.

“Chính phủ Philippines, mặc dù ý thức được lập trường nhất quán của Chính phủ Trung Quốc, vẫn có cách để thúc đẩy đề xuất này,” ông Du nói.

"Mục đích không gì khác hơn là bôi nhọ Chính phủ Trung Quốc là đã phớt lờ hệ thống tư pháp quốc tế và bác bỏ giải quyết tranh chấp thông qua các phương tiện pháp lý."

Du Bình, giảng viên luật tại Đại học Bắc Kinh

“Mục đích không gì khác hơn là bôi nhọ Chính phủ Trung Quốc là đã phớt lờ hệ thống tư pháp quốc tế và bác bỏ giải quyết tranh chấp thông qua các phương tiện pháp lý,” ông nói thêm.

Lý do cuối cùng mà Tân Hoa Xã nêu ra là Hoa Kỳ là nước mà Philippines không thể nhờ cậy trong vấn đề tranh chấp ở Scarborough.

“Philippines nói rằng Đảo Hoàng Nham, một bãi đá cạn không có người ở, nằm hoàn toàn trong phạm vi vùng đặc quyền kinh tế của nước này được UNCLOS thừa nhận,” Tân Hoa Xã giải thích.

“Nước này đang cố thuyết phục ‘người bạn bãi cạn’ – Hoa Kỳ – ủng hộ đòi hỏi chủ quyền của họ dựa trên UNCLOS,” Tân Hoa Xã nói thêm.

Tuy nhiên, hãng tin này dẫn lời ông Tiglao, vốn cũng từng là người phát ngôn của tổng thống Philippines, rằng điều này càng lạ lùng hơn bởi vì Hoa Kỳ là quốc gia thậm chí vẫn chưa phê chuẩn UNCLOS.

“Việc chính phủ Aquino nài nỉ Hoa Kỳ cung cấp vũ khí để bảo vệ tuyên bố chủ quyền ở Đảo Hoàng Nham là một hành động vụng về – thậm chí buồn cười,” ông này nói.

“Hoa Kỳ là một trong số 34 nước không phê chuẩn UNCLOS,” ông nói thêm, “Do đó nước này chính thức không thừa nhận công ước này.”