Bị an ninh vây đánh sau cuộc thảo luận về Nhân quyền

Chân Như, RFA / 2015-12-06

Hình ảnh buổi Thảo luận về Nhân quyền tại Nam Đàn, Nghệ An hôm 6/12/2015. Lý Quang Sơn gửi RFA

Trong chiến dịch Tuần lễ Nhân Quyền cho Việt Nam, vào sáng ngày 6/12/2015, sau cuộc Thảo luận về Nhân quyền ở huyện Nam Đàn, Nghệ An, Luật sư Nguyễn Văn Đài cùng 3 bạn trẻ là Lý Quang Sơn, Vũ Văn Minh và một bạn tên Thắng đã bị một nhóm người tấn công bằng bạo lực.

Sau khi từ địa phận Vinh trở về lại Hà Nội vào lúc 6 giờ sáng ngày 7/12, Luật sư Nguyễn Văn Đài đã dành cho phóng viên Chân Như của Đài Á Châu Tự Do một cuộc phỏng vấn về sự việc này. Trước hết, Luật sư Đài cho biết:

“Tôi vừa Vinh về đến Hà Nội. Sự việc xảy ra ngày hôm qua 6/12. Theo kế hoạch thì chúng tôi có một lớp học về nhân quyền cho những người dân ở huyện Nam Đàn tỉnh Nghệ An. Chúng tôi đến nơi vào khoảng 9 giờ sáng, lúc đó đã thấy một tốp an ninh họ đứng chờ sẵn ở đấy rồi, nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục triển khai lớp học của mình; thì hôm qua lớp học rất đông cũng tầm đến khoảng 60 người.

Khi buổi học bắt đầu được nửa tiếng thì an ninh và công an đến yêu cầu dừng lớp học, yêu cầu kiểm tra giấy tờ nhưng tất cả người dân ở đấy phản đối rất dữ dội, bảo là không có kiểm tra nếu an ninh muốn có thể ngồi nghe, và họ ngồi nghe hết cả buổi sáng. Thì không có vấn đề gì cả vì, nội dung chia sẻ thì chúng tôi chỉ ra quyền con người trong hiến pháp và những điều trong bộ luật hình sự để bảo vệ quyền con người và trừng phạt những người khi mà xâm phạm những quyền đó thì được quy định như thế nào, sau đấy chúng tôi nghỉ ăn trưa và buổi chiều tiếp tục.

Khi chuẩn bị ra về một số anh em đi trinh sát trước thì đã thấy họ (an ninh) đã có chuẩn bị một xe ô tô tháo biển và rất nhiều những người mặc thường phục đeo khẩu trang. Theo kế hoạch rất đông anh em ở trong giáo xứ đó đi bảo vệ chúng tôi ra đến bến xe Vinh. Khi chúng tôi bắt được một taxi thì bốn anh em từ Hà Nội vào lên đó, còn những anh em khác thì đi xe máy. Lúc chúng tôi đi được khoảng 10 km thì phát hiện ra chỉ có hai xe máy của an ninh đi theo với bốn người, tôi nghĩ rằng họ chỉ áp giải chúng tôi ra khỏi địa phận Vinh thì họ sẽ không có hành động gì, thì tôi gọi cho anh em bảo thôi cứ về đi và tôi yêu cầu taxi là chạy tốc độ nhanh thậm chí cần thiết có thể đi thẳng taxi về đến Thanh Hoá an toàn rồi thì mới xuống xe khách, hoặc thậm chí nguy hiểm thì vẫn tiếp tục đi taxi về đến Hà Nội.

Nhưng không ngờ chạy ra được khỏi Vinh được độ hơn 1km thì họ cho một ô tô tốc độ cao của họ đuổi theo và qua mặt được xe. Chúng tôi phán đoán họ sẽ chờ thêm người của họ đến họ sẽ gây sự, thì quả đúng như thế đi hơn được 2km nữa thì thêm hai ô tô và thêm bốn năm xe máy ập đến.

Khi lực lượng họ đầy đủ rồi thì họ chặn xe chúng tôi lại và khoảng mười mấy người toàn thanh niên to khoẻ đeo khẩu trang, họ cầm gậy gỗ lao xuống đạp cửa taxi, họ lôi bốn anh em chúng tôi ra, cả anh lái taxi cũng bị đánh tất cả là năm người. Sau khi họ vụt bằng gậy vào đùi vào vai thì họ lôi tôi lên xe ô tô của họ ở đó, còn ba anh em còn lại cũng bị họ truy đánh đuổi thì tôi không biết chuyện gì xảy ra với họ.

Còn đối với cá nhân tôi khi họ đưa lên xe ô tô thì một người, anh ta nói là tao sẽ bẻ gẫy cánh tay trái của tôi, nhưng khi anh ta định giơ tay định bẻ thì thấy cái nhẫn của tôi đeo Thập Tự Giá ở đó thì anh ta dừng lại không bẻ nữa, và còn một người thanh niên khác thì một tay họ kẹp cổ và một tay họ cứ nhằm vào mặt tôi họ đấm liên tiếp.

LS Nguyễn Văn Đài sau khi bị vây đánh.

Trên đoạn đường từ Vinh ra đến Cửa Lò thì họ ném tôi xuống đó thì họ đấm đến mấy chục cái, nhưng may tôi còn cánh tay phải đỡ được cho nên cũng giảm bớt những đòn của họ nhằm vào mặt. Trên đường đi họ vừa đánh vừa lực túi đồ, lột điện thoại rồi ví tiền, tất cả những gì trong người họ lột hết, đến Cửa Lò thì họ đẩy tôi xuống bãi biển và họ lên xe ô tô họ bỏ đi.”

Sau khi bị tấn công, bị mất hết tư trang, ngay cả chiếc áo khoác cũng không còn, may mắn có một chủ quán ven đường cho mượn điện thoại để liên lạc với anh em ở Vinh và được đưa ngược trở về Vinh. Tại đây, Luật sư Nguyễn Văn Đài được anh em chăm sóc vết thương, nhưng sau đó đã bị an ninh phát hiện và tiếp tục bị truy sát. Sau khi thoát ra đến quốc lộ ông lại tiếp tục bị truy sát lần thứ 3. Ông chia sẻ:

“Thì khi chúng tôi đang đứng bắt xe thì họ phát hiện ra họ đuổi theo. Tôi lên xe thứ nhất, vì chưa chạy ngay an ninh họ đậu cách đó 1km họ chờ, may anh em phát hiện ra anh em đưa tôi xuống khỏi xe khách đó và chúng tôi phải quay ngược trở lại, chốn trong làng để chờ xe khách thứ hai thì lúc đó mới lên an toàn về trở về Hà Nội.”

Theo Luật sư Nguyễn Văn Đài, đây không phải là lần đầu tiên ông bị tấn công bằng bạo lực. Ông đã từng bị đánh đập hồi tháng 5/2014 và nhiều lần sau đó. Do nhiều lần ông trình báo nhưng các cấp chính quyền vẫn không giải quyết hoặc tìm ra được hung thủ, nên sự việc lần này đối với ông cũng không cần thiết phải trình báo.

Theo ông nguyên nhân dẫn đến những sự việc bạo lực ngày hôm nay là do chính quyền bất lực. Đồng thời, trong thời gian gần đây nhóm của ông tổ chức được nhiều sự kiện hơn trước nhưng lực lượng an ninh không thể ngăn chặn được nên dẫn đến những hành động cực đoan của an ninh. Mặc dù phải đối diện với các hành động bạo lực của an ninh, nhưng ông sẽ không chùn bước trên con đường đấu tranh của mình:

“Đây là lý tưởng, là con đường mình đã lựa chọn thì tất nhiên lần sau mình làm sẽ có những kinh nghiệm hơn những lần đã qua. Chúng tôi không bao giờ từ bỏ cho đến khi nào tất cả người dân Việt Nam đều được hưởng những quyền con người đã được ghi nhận trong các văn bản của quốc tế mà Việt Nam đã thực hiện.”

Ngoài Luật sư Nguyễn Văn Đài bị hành hung trên xe còn có 3 bạn trẻ khác. Đó là các bạn Lý Quang Sơn, Vũ Văn Minh và bạn Thắng. Sau một đêm mệt mỏi vì bị an ninh truy sát cũng vào khoảng 7 giờ sáng ngày hôm sau bạn trẻ Lý Quang Sơn đã về lại được đến nhà an toàn và được bạn thuật lại sự việc như sau:

“Lúc bọn họ xông vào đánh, giật thì em với hai bạn nữa ngồi hàng ghế sau; anh Đài người ghế trước bị lôi ra trước. Một người bạn của em ngồi bên trái của xe bị lôi ra; bọn họ khoảng bốn năm người vừa kéo vừa cầm gậy đánh.

Anh Đài vừa bị lôi ra thì vạn Vũ Văn Minh bị bọn côn đồ cố lôi ra, họ cầm gậy liên tiếp quất vào hơn 20 gậy vào chân bạn Minh thì gẫy gậy, bắt đầu họ kiếm gậy khác thì bạn Minh chủi ra khỏi xe chạy được. Nhìn lên thì thấy anh Đài đang bị đánh. Thế là em thấy Minh chạy được rồi thì em quay sang thấy bạn Thắng đang bị dã man quá, em chủ động đạp cửa xông ra định xông vào để giải cứu Thắng nhưng đông quá không được nên em phải chạy. Chúng nó bắt đầu đuổi theo.

Em chạy trước thì lúc sau thấy bạn Minh chạy theo sau, bọn họ cứ hô “bắt lấy bọn nó” sau đó ở đằng sau có mấy người nhảy lên xe máy để đuổi, còn bọn em cứ chạy bộ về phiá đi Hà Nội; vừa chạy vừa hô “cướp, cướp” nhờ người dân cứu nhưng mọi người chỉ đứng nhìn không dám giúp đỡ họ nói sợ bị trả thù và bảo bọn em chạy vào làng, cuối cùng em và Minh quyết định rẽ vào làng, chui vào trong nhà của một người dân và hỏi có lối nào thoát, họ chỉ đằng sau, bọn em mới ra phiá sau thì có một nhà đang xây, bọn em leo lên trên giàn giáo rồi nhảy từ tường 2 mét xuống một mương và ruộng bên cạnh.

An Ninh vẫn tiếp tục truy lùng bọn em ra tận mương ruộng, em với Minh phải nấp ở bụi rậm một lúc, sau đó lần theo con mương ra cánh đồng và trườn qua một ngôi mộ, nhảy vào ngôi mộ đó bọn em nấp thì bọn chúng vẫn cho người truy lùng; sau đó nhảy từ ngôi mộ sang bên ruộng ngô vào một làng khác sâu bên trong, bọn em ngất ở đấy.

Để đánh lạc hướng bọn em cởi hết áo, mặc mỗi quần dài kiểu như mình đi chăn bò. Đi được một đoạn thì thấy nhà dân bọn em chạy vào kêu cứu, sau đó xin mấy bộ quần áo để cải trang. Đi được khoảng bốn-năm cây đến được cổng Trung tâm y tế huyện Nghi Lộc tỉnh Nghệ An. Một lúc sau một số anh em Nghệ An đến đón bọn em. Thì trong lúc bọn em đi xe máy để đi bắt xe ô tô để về Hà Nội thì khoảng 20 người (an ninh) tiếp tục dùng xe máy đi theo đằng sau bám đuôi bọn em. Cũng may nhờ các anh em ở Nghệ An sắp đặt cuối cùng bọn em cũng cắt đuôi được những người ấy.”

Và vẫn theo Lý Quang Sơn cho đến hiện tại vẫn chưa có thông tin gì về bạn Thắng, người cùng đi với nhóm.

Nhắc lại, Tuần lễ Nhân quyền cho Việt Nam” đã được khởi động từ ngày 5 đến ngày 10 tháng 12 bằng các cuộc hội thảo về nhân quyền diễn ra từ Hà Nội đến Sài Gòn. Tuy nhiên ngành an ninh vẫn tiếp tục ngăn chận bằng những hành động bạo lực. Điều này cho thấy tình hình nhân quyền tại Việt Nam vẫn còn khá phức tạp.

Sau buổi "Thảo luận nhân quyền Luật sư Nguyễn Văn Đài bị hành hung,

(Nghệ An, DL) - Luật sư Nguyễn Văn Đài, cựu tù nhân lương tâm, người vừa cáo buộc bị an ninh tấn công sau cuộc Thảo luận về Nhân quyền ở huyện Nam Đàn, Nghệ An.

Khuôn mặt luật sư Đài bị sưng to sau khi bị hành hung. Ảnh FB Dũng Nguyễn Quân.

Theo luật sư Đài, cùng bị tấn công với ông còn có 3 bạn trẻ khác là Trần Quang Trung, Vũ Văn Minh và một người bạn của Minh tên Thắng, “Khi họ rượt theo đánh cả 4 người. Tôi bị lôi lên một xe riêng, Trung chạy xuống ruộng thoát được còn 2 người kia không biết ra sao”.

Luật sư Đài được một số blogger mô tả là sưng to ở mặt và xây xát một vài chỗ trên người. Trần Quang Trung bị bong gân, còn một bạn trẻ tên Thắng vẫn không liên lạc được.

Sáng ngày 6/12, luật sư Nguyễn Văn Đài có cuộc nói chuyện về “Nhân quyền trong Hiến pháp Việt Nam năm 2013” với một số người dân ở nhà cựu Tù nhân lương tâm Trần Hữu Đức tại xã Nam Lộc, huyện Nam Đàn tỉnh Nghệ An. Một số an ninh cũng đến và phản biện qua lại các luận điểm của nhau.

“Trong này có nhiều người dân muốn vào tìm hiểu về nhân quyền nên tôi vào đây để chia sẻ cho họ về Hiến pháp Việt Nam, Quyền con người theo Hiến pháp thôi. Sáng họ (an ninh - PV) đến gây sự nhưng sau đó họ ngồi nghe cũng đầy cả. Chiều thấy họ theo nhưng không ngờ bị tấn công bạo lực như vậy”, luật sư Nguyễn Văn Đài cho biết.

Luật sư Đài cáo buộc những người tấn công ông là những nhân viên an ninh của tỉnh Nghệ An:

“Qua lời nói của họ thể hiện họ là an ninh.

“Họ chửi: mày vào Nam Đàn không xin phép bọn tao, mày xin phép bọn tao chưa mà dám vào đất Nam Đàn này? Tao đánh cho mày biết lần sau đừng vào đất Nam Đàn này nữa!”.

Luật sư Đài cho hay, trước đó ông đang đi xe taxi ra bến xe để đón xe về Hà Nội thì an ninh cho 2 xe không biển số chặn taxi, rồi lôi xuống đánh, xong họ lôi ông lên xe Camry.

“Họ lột hết tiền, điện thoại, tất cả những gì trong người họ lột hết, họ lột luôn cả áo khoác của tôi. Họ ở trên xe họ đánh, toàn nhằm vào mặt mà đấm, nhưng cũng may là tôi lấy tay đỡ được thì cũng không có đau nhiều. Họ chở tôi từ Vinh đến bãi tắm ở Cửa Lò bỏ ở đó, rồi bỏ chạy”, luật sư Đài thuật lại vụ việc.

“Việt Nam đang trong quá trình hội nhập quốc tế rồi họ đang hứa hẹn rất nhiều trong công việc cải thiện nhân quyền, nhưng trên thực tế là rất khó. Những người hoạt động nhân quyền VN cố gắng làm sao để người dân hiểu để họ có thể tự bảo vệ quyền của mình.

“Trong khi đó những người hoạt động nhân quyền cũng bị tấn công một cách bạo lực bị cướp tài sản, bị đánh đập rất dã man. Nên nếu muốn thay đổi đất nước cần sự tham gia vận động và hỗ trợ của rất nhiều người dân, không chỉ đơn giản là một số người hoạt động nhân quyền có thể thay đổi được đất nước của mình”, luật sư Nguyễn Văn Đài nói với phóng viên Dân Luận.

Tuần lễ "Nhân quyền cho Việt Nam" được khởi động từ ngày 5-12 đến ngày 10-12 (Quốc tế nhân quyền) bằng một cuộc Hội thảo kỷ niệm diễn ra vào ngày hôm qua tại nhà thờ Thái Hà, Hà Nội do Hội anh em dân chủ kết hợp với Trung tâm nhân quyền Việt Nam tổ chức. Khoáng 10 người bị ngăn chặn không cho đến tham dự.

Sáng nay một cuộc hội thảo tương tự cũng diễn ra tại chùa Liên Trì, Sài Gòn quy tụ nhiều nhân vật tên tuổi như nhà báo Phạm Chí Dũng, bác sĩ Nguyễn Đan Quế nhưng không bị đàn áp.

(C.V.T)