Blogger Mẹ Nấm. (Hình: Facebook)

Sau hơn một ngày bị giam và bị áp giải về Nha Trang để không thể tham gia cuộc biểu tình chống Trung Quốc, về tới Nha Trang blogger Mẹ Nấm đã trả lời phỏng vấn của báo Người Việt.

Mẹ Nấm, tên thật là Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, đến Sài Gòn và tham gia vào hội thảo blogger tại dòng Chúa Cứu Thế, đường Kỳ Ðồng ngày 3 tháng 6.

Hôm sau, cô đến thăm blogger Hồ Lan Hương tại Hóc Môn, và từ nhà blogger Hồ Lan Hương ra, Mẹ Nấm đã bị bắt và bị giam tại đồn công an phường. Tới chiều ngày 5 tháng 6, khi cuộc biểu tình đã chấm dứt, Mẹ Nấm mới được thả và bị áp giải ra thẳng ga xe lửa để bị đưa về Nha Trang.

Mẹ Nấm viết blog tại địa chỉ menam0.multiply.com. Năm 2010, Mẹ Nấm đoạt giải nhân quyền Hellman-Hammett của tổ chức quốc tế Human Rights Watch.

Mẹ Nấm trả lời phỏng vấn của báo Người Việt dưới đây :


Công an mượn cớ bắt Mẹ Nấm

(NV): Hôm bị bắt là ngày 4 tháng 6, lúc ở nhà blogger Hồ Lan Hương đi ra, vậy xin Mẹ Nấm kể lại chuyện gì xảy ra lúc đó.

-Mẹ Nấm: Trên đường từ nhà chị Hồ Lan Hương về, tôi và một người bạn bị hai viên cảnh sát giao thông chạy từ phía sau đến ép phải dừng xe vào lề. Khi tôi hỏi lý do thì họ nói xe tôi phạm lỗi lấn làn đường. Tôi có chỉ tay xuống đường và bảo, ở đoạn đường này, đường phân chia làn xe vẽ đứt khúc, tức là có thể tạm lấn làn đường, hơn nữa, bằng chứng đâu khi nói xe tôi lấn làn đường, nếu lấn làn đường thì chính các anh CSGT mới là người vi phạm vì các anh ấy ép xe tôi từ bên trái vào.

Hai anh kia không nói gì, đề nghị bạn tôi, người lái xe cho xem giấy tờ. Bạn tôi không mang theo giấy phép lái xe vì để ở nơi lưu trú, cũng không có giấy chứng nhận xe vì đó là xe mượn của một người khác.

Tôi thấy trời nắng, nên có bảo bạn tôi là hãy đứng lại để giải quyết vụ việc, còn tôi sẽ đi taxi về Dòng Chúa Cứu Thế để kịp tham dự buổi lễ ở sự kiện Truyền thông Công Giáo mà Viện Truyền Thông Chúa Cứu Thế tổ chức từ ngày 2 đến ngày 4 tháng 6.

-NV: Ðó là nơi Mẹ Nấm thuyết trình hôm 3 tháng 6?

-Mẹ Nấm: Dạ đúng. Một anh CSGT thấy vậy liền gọi điện thoại xin ý kiến, ngay lập tức có một thanh niên chạy đến và yêu cầu cả tôi cũng phải về đồn với lý do: chiếc xe chúng tôi đang đi bị tố cáo là xe bị mất cắp.

Ðứng giữa 5 chiếc xe mô tô, 1 xe cảnh sát có còi hụ, và hơn 10 người cảnh sát cả thường phục lẫn sắc phục, tôi có nói rằng:

Tôi biết lý do anh bắt giữ tôi, vì việc tôi sẽ đi biểu tình chống Trung Quốc ngày mai, các anh làm sao để tôi nể chứ làm thế này thì coi thường nhau quá. Sau đó tôi theo họ về công an phường Tân Thới Nhất, quận 12.




Thẩm vấn liên tục

-NV: Mẹ Nấm bị bắt giữ như vậy là mất bao lâu trong lần này?

-Mẹ Nấm: Từ 1h30 chiều Thứ Bảy ngày 4 tháng 6 cho đến 17h45 phút chiều Chủ Nhật.

-NV: Trong khoảng 1 ngày rưỡi đó, họ có thẩm vấn gì Mẹ Nấm không?

-Mẹ Nấm: Họ thẩm vấn liên tục. Ðầu tiên khi tôi đề nghị được xem đơn tố cáo, và đợi người tố cáo mang giấy tờ xe đến nhận xe. Thì họ lại bắt tôi phải chứng minh mình là ai với cơ quan công an. Tôi đưa giấy phép lái xe ra, chứng minh họ tên Nguyễn Ngọc Như Quỳnh - địa chỉ thường trú, thì họ đòi chứng minh nhân dân của tôi.
Tôi có bảo, tôi đã để chứng minh nhân dân tại nơi lưu trú, vả lại luật pháp Việt Nam quy định, giấy phép lái xe cho cơ quan công an cấp cũng là một thứ giấy tờ tùy thân. Viên công an thẩm vấn tôi nói rằng: bây giờ anh ta không thể tin được giấy phép lái xe bởi hiện nay bị làm giả rất nhiều.

Khi tôi đề nghị gọi cho người thân để họ đến nơi lưu trú lấy chứng minh nhân dân của tôi đem đến thì anh này lại bảo: đó là việc của cơ quan an ninh điều tra, các ảnh sẽ làm chuyện đó.

Ðiều làm tôi thấy ngạc nhiên là anh công an tự xưng là cảnh sát hình sự giải quyết vụ án “xe gian” này, có hỏi tôi, chị có phải là blogger gì đó không?

Công an hình sự mà quan tâm đến blog thì quả là lạ!!

-NV: Mẹ Nấm có nói, như lúc bị chặn ở ngoài đường, là mình biết lý do
thật sự họ bắt là để ngăn chặn Mẹ Nấm đi biểu tình chống Trung Quốc?

-Mẹ Nấm: Tôi biết, vì trước đó chị Hồ Lan Hương đã bị ngăn cấm, từ sáng sớm đã có hai viên công an đến nhà chị ấy hộ tống chồng chị đi nói chuyện và nhắn lại: nếu chị ấy tham gia biểu tình chống Trung Quốc vào Chủ Nhật thì chồng chị ấy sẽ bị trục xuất về Hàn Quốc. Tôi đến thăm và chia sẻ với chị Hương về chuyện này mà.

-NV: Trong cuộc thẩm vấn liên tục như vậy, bao nhiêu lần họ hỏi về chuyện viết blog hay tranh cãi chính trị với Mẹ Nấm?
-Mẹ Nấm: Chỉ có khoảng 20 phút nói về lý do bắt tôi thôi, còn khoảng thời gian còn lại là họ hỏi quan điểm của tôi về việc đi biểu tình, về việc biết blog.

Tôi không tranh cãi với họ, tôi chỉ trả lời khi họ có thắc mắc, còn toàn bộ thái độ và quan điểm của tôi đã thể hiện ở bài viết rồi.
Thực ra họ đã theo dõi tôi từ rất sớm, trước khi tôi đến thăm chị Hồ Lan Hương.

-NV: Có lẽ ngay từ lúc khởi hành từ Nha Trang? Họ có hỏi gì về nội dung buổi hội thảo tại Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn?

-Mẹ Nấm: Dạ có, hỏi nhiều, hỏi về người tổ chức, hỏi về bài phát biểu của tôi, hỏi về chiếc áo in hình blogger Ðiếu Cày mà tôi mặc hôm phát biểu ở hội thảo. Hỏi về những vật dụng như giấy bìa cứng, băng keo, bút lông mà tôi đã mua ở nhà sách Nguyễn Huệ để chuẩn bị viết khẩu hiệu khi tôi tham gia biểu tình chống Trung Quốc.


Blogger Mẹ Nấm (trái), mặc áo in hình blogger Ðiếu Cày, với blogger Uyên Vũ, tại hội trường Dòng Chúa Cứu Thế, đường Kỳ Ðồng, Sài Gòn. Blogger Ðiếu Cày hiện bị giam, bặt tin tức, dù đã mãn án “trốn thuế” từ lâu. Blogger Uyên Vũ bị 5 công an bao vây tại nhà không cho tham dự biểu tình chống Trung Quốc. (Hình: Facebook)


Cấm biểu tình


-NV: Trong ngày 5 tháng 6, lúc biết bên ngoài đang biểu tình mà mình bị giữ ở đồn công an phường, Mẹ Nấm nghĩ gì, cảm thấy thế nào?

-Mẹ Nấm: Các anh công an hỏi tôi: Chị có nghĩ là biểu tình sẽ xảy ra không? Tôi nói: Chắc chắn là có, vì tôi tin sẽ có nhiều người Việt Nam yêu nước nhận thức được hành động xuống đường của mình, họ sẽ thể hiện rất ôn hòa.

Khi thấy công an bắt giữ tôi (mà sau này họ giải thích là mời tôi làm việc) khá thô bạo như vậy, tôi đã nghĩ có thể cuộc biểu tình sẽ không thể xảy ra.

Nhưng thật vui là các bạn trẻ khác đã chứng minh cho những người bắt giữ tôi thấy rằng: chúng tôi hoàn toàn tỉnh táo và có nhận thức với việc làm của mình trước hành vi xâm lược của Trung Quốc.

-NV: Họ có nói lên ý kiến hay nhận định gì của họ về biểu tình?

-Mẹ Nấm: Ý kiến của công an: Nhà nước không cho phép biểu tình, biểu tình là vi phạm pháp luật, cho dù đó là tuần hành ôn hòa. Có rất nhiều cách yêu nước, hãy yêu nước thiết thực hơn như tham gia đóng góp cho phòng trào “Góp đá cho Trường Sa” mà báo Tuổi Trẻ tổ chức. Họ nói, người Việt Nam khắp nơi từ chị bán rau đến anh xe ôm, ai cũng phẫn nộ Trung Quốc hết, mà không ai chọn cách thể hiện chính kiến của mình bằng việc tham gia biểu tình như tôi.

Họ có hỏi tôi: Làm sao tôi có thể kiểm soát được đám đông? Làm sao tôi có thể chắc chắn rằng không có chuyện gì xảy ra?

Tôi nói: Tôi không thể kiểm soát người khác, nhưng tôi kiểm soát được chính bản thân tôi và tôi chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Lúc đó họ nói, tôi không hiểu gì về sự cộng hưởng, về hiệu ứng đám đông.

“Không cần biết biểu tình chống ai, chống Trung Quốc cũng vậy, biểu tình là vi phạm pháp luật. Làm gì thì làm cũng phải thượng tôn pháp luật.” Một anh công an đã nói thế.

Và tôi hỏi lại: Vậy là phương thức bày tỏ lòng yêu nước còn tùy thuộc vào thể chế? Một anh trả lời: Ðúng, nhà nước nào cũng có thể chế.

-NV: Tới chiều Chủ Nhật, lúc họ thả Mẹ Nấm ra, thì họ áp giải ra thẳng nhà ga xe lửa?

-Mẹ Nấm: Ngay khi buổi làm việc kết thúc, tôi được đưa về thu dọn hành lý và đi thẳng ra ga xe lửa cùng với 4 em an ninh. Công an có “nhờ” tôi ghi vào biên bản là tôi sẽ về thẳng nhà, không gặp gỡ và tiếp xúc với ai.

-NV: Mẹ Nấm ký hay không ký?

Mẹ Nấm: Tôi nghĩ mình sẽ về nhà vì đã lỡ hẹn với cuộc biểu tình và con gái tôi đang đợi, nên tôi đồng ý với đề nghị này và đã ký.

-NV: 4 người an ninh kia đi với Mẹ Nấm về tới Nha Trang, hay chỉ đi tới nhà ga?

-Mẹ Nấm: Tôi lên tàu thì họ vẫn còn ở ga, và khi tôi vào vị trí của mình trên xe lửa thì không thấy họ, có lẽ họ chỉ có nhiệm vụ hộ tống tôi đến ga. Về đến Nha Trang thì sẽ có người khác. Tôi vốn là người giữ lời hứa mà, nên có lẽ cơ quan công an tin như vậy.


Phải yêu nước “chui”

-NV: Từ hôm về tới giờ, công an ở Nha Trang có làm việc với Mẹ Nấm không?

-Mẹ Nấm: Chưa có giấy mời chính thức, nhưng có lời mời cà phê, và vì tôi đang bận việc nên chưa đi được, có lẽ sẽ sớm thôi.

-NV: Ðể kết thúc cuộc phỏng vấn này, Mẹ Nấm có muốn nói gì với độc giả ở hải ngoại không?
-Mẹ Nấm: Với những gì đã xảy ra mà tôi chứng kiến một lần nữa, công cụ chuyên chế luôn làm cho những người yêu nước chân chính tin rằng, mình đang phải yêu nước “chui.”

Một điều quan trong hơn mà tôi nhận ra là: nhà cầm quyền đang có biểu hiện sản xuất ra nhiều nấc thang để so sánh lòng yêu nước. Tôi thực sự rất tiếc vì đã lỡ hẹn với cuộc biểu tình hôm ngày 5 tháng 6 tại Sài Gòn, và tôi cũng muốn cám ơn tất cả những người đã tham gia biểu tình phản đối hành vi xâm lược của Trung Quốc trên khắp trái đất này vì các bạn đã chứng minh cho nhiều người thấy rằng: dù gì cũng phải đứng bên cạnh tổ quốc mình.

-NV: Cám ơn Mẹ Nấm.


Người Việt